چکیده:
هدف این مقاله بررسی عوامل سیاسی- اقتصادی بحران و زمینه های ایجاد بحران در بازارهای مالی و نیز تحلیل ساز و کارهای نظام مالی اسلامی در جلوگیری از وقوع بحران مالی است. بر اساس یافته های این مقاله، نوآوری های مالی از جمله انتشار گسترده اوراق بهادار بدون پشتوانه، باعث افزایش مخاطره و ریسک سیستمی در نظام مالی سرمایه داری شده و در نهایت به بحران مالی می انجامد. اصول و مبانی حاکم بر نظام مالی اسلامی از وقوع چنین بحران هایی جلوگیری می کند. نظام مالی اسلامی به جهت ممنوعیت بهره، غرر، قمار و تحریم اکل مال به باطل و تاکید بر عقود مشارکتی، مضاربه ای و مبادله ای، جایگزینی باثبات و کارا برای نظام مالی متعارف می باشد. یافته های نظری این مقاله در بخش پایانی با مراجعه به آرای صاحب نظران و کارشناسان اقتصادی از طریق پرسشنامه مورد آزمون قرار گرفته و صحت آن تایید شده است.
The purpose of this study is to analyze the political & economical factors that lead to crises، for determining the grounds of their occurrence in the financial markets and for analyzing the mechanisms of Islamic financial system that prevent the occurance of finance crisis. Based on the findings of the study، financial innovations such as extended publication of bonds without any security، have led to a systematic risk in the financial system of capitalism and will finally lead to its financial crisis.
Principles and foundations of Islamic financial system will prevent the occurrence of such crises. Islamic financial system is a stable and efficient alternative for the conventional financial system because of the prohibition of interest، Gharar، gambling، sanctions to achieve a void property and focus on profit loss sharing، mudharaba and transactionary contracts.
Theoretical results of this study in the last section have been tested through a questionnaire، by referring to the economic experts’ opinions and the accuracy of these results are approved.
خلاصه ماشینی:
ماهیت سیاسی اقتصادی بحران بازار آزاد؛ واکاوی بحران های مالی در نظام سرمایه داری با رویکرد اسلامی 1 دکتر داود منظور تاریخ دریافت :۹١/٠١/۲٥ ۲ سید مجید حسینی تاریخ پذیرش :۹١/٠۲/۲٠ چکیده هدف این مقاله بررسی عوامل سیاسی - اقتصادی بحران و زمینه ه-ای ایج-اد بح-ران در بازارهای مالی و نیز تحلیل ساز و کارهای نظام م-الی اس-لامی در جل-وگیری از وق-وع بحران مالی است .
بر اساس یافته های این مقال-ه ، ن-وآوری ه-ای م-الی از جمل-ه انتش-ار گسترده اوراق بهادار بدون پشتوانه ، باعث افزایش مخاطره و ریسک سیس-تمی در نظ-ام مالی سرمایه داری شده و در نهایت به بحران مالی می انجامد.
بسیاری از متخصصان اقتصادی این بحران را ناشی از عواملی مانند سیاست ه-ای پ-ولی بانک مرکزی آمریکا، مقرراتزدایی از بازارهای مالی به همراه کاهش نظارت بر فعالیت بانک ها، اعط ای وامهای رهن-ی پرخط -ر، اف-زایش ش-دید اس-تقراض و نس-بت اهرم-ی ، نوآوری و ابداعات مالی و معرفی مشتقات پیچیده جدید، ضعف روش های رتبه بندی و تعیین ریسک ابزارهای مالی جدید، سفته بازی و ب-روز حب-اب قیمت-ی در ب-ازار مس-کن می دانند.
در ای-ن تحقی-ق ب-ا دو پرسش اساسی مواجه هستیم : اول اینکه نقش نوآوری های مالی )اوراق بهادار سازی بدون پشتوانه ( در ایجاد و گسترش بحران های مالی چیست ؟ سؤال بعدی این اس-ت که اصول و مبانی نظام مالی اسلامی که بر مبنای آنها ای-ن نظ-ام از دچ-ار ش-دن ب-ه بحران های مالی مصون است کدامند؟ برای پاسخ به این دو سؤال اصلی ابتدا به صورت تفصیلی تر به بررسی نظری-ات و ماهیت بحران های مالی پرداخته و در ادامه به این بحث می پ-ردازیم ک-ه مش-تقات مالی ، ریسک بیشتری برای نظام مالی به ارمغان می آورد.