چکیده:
نویسندگان روزنامه های داخل و خارج ایران در دوره قاجار که برخی ازایشان از جمله نخبگان حکومتی وبرخی نیز نخبگان فکری کشور بودند نقشی مهم را در اشاعه افکار و نظریات جدید در جامعه ایرانی داشته اند . اندیشه های نوین که برگرفته از اندیشه و تفکر اروپاییان بود توسط این اندیشمندان اخذ شده و در جامعه ترویج می شد . در همین راستا با توجه به پس رفت های کشور در زمینه اقتصادی ,نخبگان به دنبال راهی برای رهایی ایران از این کاستی ها به کنکاش در تفکرات اقتصادی غربیان پرداختند. این توجه و رویکرد به صورت کاملا آگاهانه صورت می گرفت . با عنایت به بی توجهی دولت به مسایل اقتصادی و وجود عهدنامه هایی که عملا نفوذ دول دیگر در زمینه اقتصادی را درپی داشت و اقدامات دولت ایران را برای مقابله با این نفوذ ناکام می گذاشت نظریات اقتصادی مکتب کلاسیک که درآن, حمایت از بازار آزاد و بخش خصوصی از اهمیت بالایی برخوردار بودند , به طور چشمگیری مورد توجه قرار گرفت. روزنامه های این دوره تاریخی مملو از مطالب اقتصادی هستند که در اکثر موارد این نوشته ها بدون اشاره به منشاء این نظریات و به طور غیر مستقیم بیان می شدند .اما نویسندگان دو روزنامه اختر و تربیت که یکی در داخل کشور و دیگری در خارج از ایران چاپ می شدند در سلسله مقالاتی به تشریح مستقیم نظریات مکتب کلاسیک پرداختند.
Newspaper writers in qajar period (inside and outside of country ) including some of the country''s intellectual elite had also played an important role in disseminating new ideas and theories in society . New ideas derived from European thought had been taken by these autors and was transferred to community . In this regard، due to the economic recession in the country ، Iran''s elite are looking to get rid of these situation began to explore the Western economic thought . According to this approach was fully conscious with importance of private section a series of articles were published that included views of the classical school .akhtar and tarbiat newspaper were priority in presenting these idias to society classic economy in writing of journalist in qajar period
خلاصه ماشینی:
نظریات اقتصاددانان کلاسیک درنوشته های نخبگان روزنامه نگار دوره قاجار از عهد ناصری تا مشروطه (1264 ه ق/1847م/تا 1324 ه ق 1906/م) نویسندگان روزنامه های داخل و خارج ایران در دوره قاجار که برخی ازایشان از جمله نخبگان حکومتی وبرخی نیز نخبگان فکری کشور بودند نقشی مهم را در اشاعه افکار و نظریات جدید در جامعه ایرانی داشته اند .
با عنایت به بی توجهی دولت به مسایل اقتصادی و وجود عهدنامه هایی که عملا نفوذ دول دیگر در زمینه اقتصادی را درپی داشت و اقدامات دولت ایران را برای مقابله با این نفوذ ناکام می گذاشت نظریات اقتصادی مکتب کلاسیک که درآن, حمایت از بازار آزاد و بخش خصوصی از اهمیت بالایی برخوردار بودند , به طور چشمگیری مورد توجه قرار گرفت.
به نظر میرسد روند ورود علوم جدید به جوامع از اهمیت فراوان برخوردار باشد و در این راستا، بنا به اهمیت علم اقتصاد در مدیریت یک کشور، بررسی روند شکلگیری این علم در هر جامعه مسألهای قابل توجه است؛ به همین جهت و با عنایت به اهمیت چگونگی آشنایی ایرانیان با اقتصاد به عنوان یک علم بررسی روند ورود اندیشههای اقتصادی و بهخصوص اقتصاد کلاسیک به عنوان اولین مکتب علم اقتصاد در جهان از اهمیت برخوردار است.
در دوره ناصری برای نخستین باردر تاریخ ایران روزنامه اختردر سال 1305 ه ق معرفی اندیشه های آدام اسمیت به تشریح دیدگاههای اقتصادی مکتب کلاسیک میپردازد.
در داخل ایران اما سالها بعد ذکاءالملک فروغی در روزنامه تربیت در سال 1323 ه ق به این مکتب اشاره کرده و نظریات اقتصادی آن را تشریح میکند؛ بدین جهت نویسندگان روزنامه های دوره قاجار در معرفی مکتب کلاسیک و نظریات آن به جامعه ایرانی نقش مهمی را ایفا نمودهاند.