چکیده:
عمر دانش سبکشناسی در ادبیات فارسی به حدود شش دهه میرسد. در این مدت تطور چشمگیری در این دانش به ویژه در آموزش آن صورت نگرفته است. این مقاله درسنامههای سبکشناسی نظم و نثر ادبی فارسی را از نظر مبانی فکری و روش مورد سنجش قرار داده است و با طرح شش نقص در درسنامههای سبکشناسی، و برشمردن پیامدهای آن، راه حلهایی هم پیشنهاد میکند. این شش نقص عبارتاند از بررسی تاریخ تطور سبکها به جای فن سبک شناسی، نامگذاری ناموجه سبکها، حذف بافتارهای فرهنگی، اجتماعی و سیاسی، غفلت از نسبت ژانر با سبک، اولویت بخشی به سبک دورهای و حذف سبک فردی، بیاعتباری محتوای درسنامهها و پژوهشهای سبکی.در بخش دوم مقاله، دو مهارت سبکپژوهی و سبکورزی برای آموزش در دو درس سبکشناسی پیشنهاد شده است که اولی به «تحلیل سبک ادبی» و دومی به «آموزش خلاق سبک» اختصاص دارد. در درس «تحلیل سبک ادبی» دانشجو از طریق تکنیکهای تحلیل سازههای سبک و کشف نوآوری و فردیت سبکی در سطوح ششگانه زبان یک متن، مهارت کشف عناصر سبک ساز متون را فرامیگیرد. در درس «آموزش خلاق سبک» که به صورت کارگاهی و تمرین نگارش خلاق ارائه میشود، آموزش سبک از طریق تقلید از الگوهای سبکی مشهور انجام می گیرد.
خلاصه ماشینی:
ایـن مقالـه درسنامه های سبک شناسی نظم و نثر ادبی فارسی را از نظـر مبـانی فکـری و روش مـورد سنجش قرار داده است و با طرح شش نقص در درسنامه های سبک شناسـی ، و برشـمردن پیامدهای آن ، راه حل هایی هم پیشنهاد می کند.
این شش نقص عبارت اند از بررسی تاریخ تطور سبک ها به جای فن سبک شناسی ، نامگذاری ناموجه سـبک هـا، حـذف بافتارهـای فرهنگی ، اجتماعی و سیاسی ، غفلت از نسبت ژانر با سبک ، اولویت بخشی به سبک دوره - ای و حذف سبک فردی ، بی اعتباری محتوای درسنامه ها و پژوهش های سـبکی .
در کلاس سبک شناسی سه گونه آموزش در موضوع سبک می توان به دانشجویان ارائـه کرد: ـ سبک دانی : انتقال اطلاعات دربارة تطور سبکهای ادبی : → دانش تاریخ ادبی ـ سبک پژوهی : آموزش مهارت شناسایی و تحلیل سبک ـ سبک ورزی : تمرین سبک برای نگارش خلاق در حال حاضر دو درس سبک شناسی نظم و سبک شناسی به ارزش چهار واحد درسـی در برنامة رشتة زبان و ادبیات فارسی موجود اسـت .
اجرای این روش منافاتی با آشنایی دانشجو با تاریخ سبکهای شعر و نثر فارسی ندارد، ایـن آشنایی در ضمن آموزش مهارت تحلیل سبک قابل حصول است .