چکیده:
ایلخانان ﺑﺮای ﮔﺴﺘﺮش ﻗﻠﻤﺮو ﺧﻮﯾﺶ ﺑﻪ ﺷﯿﻮهﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻔﯽ اﻗﺪام ﻣﯽﮐﺮدﻧﺪ. ﯾﮑﯽ از ﺷﯿﻮهﻫﺎی راﯾﺞ در ﺑﯿﻦ آﻧﺎن، ازدواجﻫﺎی ﺳﯿﺎﺳﯽ ﺑﺎ ﻗﺪرﺗﻤﻨﺪان و ﺣﺎﮐﻤﺎن ﻣﺤﻠﯽ ﺑﻮده اﺳﺖ. در اﯾﻦ ﭘﮋوﻫﺶ ﻧﻘﺶ و ﺗﺄﺛﯿﺮ ازدواجﻫﺎی ﺳﯿﺎﺳﯽ اﯾﻠﺨﺎﻧﺎن ﺑﺎ ﮔﺮﺟﺴﺘﺎن و ﺑﯿﺰاﻧﺲ )654- 756 ﻫــ.ق( ﻣـﻮرد ﺑﺮرﺳـﯽ ﻗـﺮار ﻣﯽﮔﯿﺮد. ﻓﺮض ﺑﺮ اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ اﯾﻠﺨﺎﻧﺎن، ﺑﺎ ﻓﺮﻣﺎﻧﺮواﯾﺎن ﻣﻤﺎﻟﮏ ﻣﺴﯿﺤﯽ ازدواجﻫﺎی ﺳﯿﺎﺳﯽ ﺑﺮﻗﺮار ﻣﯽﮐﺮدﻧﺪ ﺗﺎ ﺑﺎ آنﻫﺎ ﻋﻠﯿﻪ دﺷﻤﻦ ﻣﺸﺘﺮک )ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن( ﻣﺘﺤﺪ ﺷﻮﻧﺪ. اﯾﻦ ﭘﮋوﻫﺶ ﺑﺎ روﯾﮑﺮد ﺗﺎرﯾﺨﯽ و ﺑﻪ روش ﺗﻮﺻﯿﻔﯽ- ﺗﺤﻠﯿﻠﯽ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﺑﺎ ﮔﺮدآوری ﻣﻨﺎﺑﻊ و دادهﻫﺎ از ﮐﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪﻫﺎ و ﺗﺤﻠﯿﻞ ﻣﻄﺎﻟـﺐ ﻧﮕﺎرش ﯾﺎﻓﺘﻪ اﺳﺖ.
The Ilkhanids did different measures to expand their rein. One of those measures common among them was political marriages with local rulers and governors. The present study is to investigate the role and effects of political marriages of the Ilkhanids with Georgians and the Byzantine Empire (654-756 AH). It is hypothesized that the Ilkhanids did political marriages with rulers of Christian countries in order to be united with them against their common enemy, i.e. Muslims. This research is conducted using a historical approach and descriptive-analytical method. The data were collected via library research and content analysis techniques
خلاصه ماشینی:
"از آنجا که مغولان، آذربایجان و اران را مرکز قلمرو خود قرار داده بودند، حفظ قفقاز برای آنها اهمیت حیاتی داشت؛ زیرا قفقاز مانند یک حائل میان ایلخانان و الوس جوجی-که ادعای مالکیت بر آن را داشتند- بود(اشپولر، 1389: 63-64).
دلایل این اظهار علاقه، یکی خاتونهای پرنفوذ دربارش از جمله دوقوزخاتون و همسرش، دسپیناخاتون دختر امپراتور روم شرقی بود و دلیل دیگر، تحکیم حاکمیتش در گرجستان و ارمنستان صغیر (بیانی،1375: 3/ 903) و جلب حمایت غربیان برای ادامۀ نبردهای پدرش در شامات و مصر و فتح کامل جهان اسلام بود.
گر چه جلب نظر کلیسا هدف مشترک ایلخانان و بیزانس بود- میشل سعی در تابع نمودن کلیسای بیزانس از واتیکان داشت، اباقا نیز برای جبران شکست پدرش از ممالیک علاوه بر مسیحیان داخلی به حمایت کلیسای رم و دولتهای مسیحی نیازداشت (لومرل،1329: 149) و آنها قصد داشتند با این ازدواج به هدف خود برسند، اما با وجود فرستادن هیأت هایی از سوی اباقا به دربارهای اروپایی و پاپ، او هیچ گاه نتوانست به این هدف دست یابد(ویلتس، 1353: 150).
اباقا که برای جنگ با ممالیک نیازمند حمایت تمام مسیحیان اعم از داخلی و خارجی بود، با این ازدواج تلاش کرد تا جلوۀ مسیحی از دولت خود در بین اروپاییان ارائه دهد(نوائی،1364: 1/30).
او اگر چه مسیحیان را به قبول اسلام وا داشت و بر آنها فشار هایی وارد آورد (مستوفی،1365: 606)، اما با این وجود، سفرایی به سوی کشورهای مسیحی فرستاد و خواهان صلح جهانی شد؛ هر چند این سفارتها بینتیجه ماند(ساندرز،1363: 141) و تنها روابط بازرگانی میان کشورهای ساحل دریای مدیترانه و ایران برقرار ماند(بیانی،1384: 236)."