چکیده:
در این مقاله ابتدا به تعاریفی از حسابداری اسلامی می پردازیم. آنگاه مبانی نظری حسابداری همراه با اهداف آن را مورد بررسی قرار می دهیم. وسپس تفاوت های حسابداری اسلامی ومرسوم مورد بررسی قرار می گیرد. این مقاله استنتاج می کند که کمترین نظریه پردازی انتقادی مانند تاکید ابزاری و مکانیکی محدود اکثر تحقیقات حسابداری اسلامی، بیان می کنند که تحقیقات حسابداری اسلامی در حال انحراف از نقش های اجتماعی و معنوی اولیه ی خود هستند این موضوع با تقلید غیر منتقدانه و پذیرفتن عملیات حسابداری متعارف و معیارهایی به نام معیار اسلامی تشدید می شود. این مقاله همچنین تلاش می کند راه های رو به جلوی را برای تحقیق بانکداری و حسابداری اسلامی شناسایی کند تا به رویه های رهایی بخش تری دست یابدلزوم پرداختن به خاستگاه های فلسفی واجتماعی حسابداری مرسوم وحسابداری اسلامی در قالب انجام تحقیقاتی علمی وآکادمیک ، همواره احساس می شده است که تحقق
آن، امری ضروری واجتناب ناپذیراست. حسابداری اسلامی دارای مبنای مذهبی است در حالی که حسابداری مرسوم بر پایه سکولاریسم است. همچنین حسابداری اسلامی تحت قوانین اسلامی، که ناشی از قرآن و سنّت است عمل می کند اما حسابداری مرسوم تحت قوانین نوین تجارت که برآمده از فرهنگ هستند عمل میکند. این پایه و اساس منجر به ایجاد تفاوت های دیگری می شود که«اهداف ارائه اطلاعات»کی از آن تفاوت ها است.
خلاصه ماشینی:
"در بین بسیاری از تحقیقاتی که در زمینه ی گزارشگری مالی و رویه های حسابداری در جوامع مختلف انجام شده است ، دسته ای از این تحقیقات به ارائه ی چارچوب ها و مدل هایی جهت بررسی تأثیر فرهنگ و عقاید بر حسابداری پرداخته اند؛ به گونه ای که طبق مطالعات تطبیقی جالبی که در عرصه ی حسابداری و عوامل محیطی تأثیرگذار بر آن در جهان صورت گرفته است ، همگی مؤید تعامل حسابداری و محیط بر یکدیگر هستند.
فهرست پرداخت شامل مبالغ پرداختی، کالای فروخته شده یا به مصرف رسیده در طی دوره به علاوه مانده پول و کالا نزد جمعدار بوده است که باید به ارباب تحویل داده میشد؛ بنابراین ، حسابداری باستانی تنها جنبه های محدودی از فعالیتهای مالی را در بر میگرفت و با سیستم جامعی که کلیه عملیات مالی حکومت را ثبت و ضبط کند یا به نگهداری حساب معاملات تجاری بپردازد، فاصله بسیاری داشت .
درمقابل استدلال شده است که نگرش اسلامی به موضوعات تجارت (کسب و کار) از اعتقادی دینی به یگانگی خداوند ناشی میشود که سبب میگردد شرکتها در تصمیم گیری و عمل بر منافع اجتماعی متمرکز شوند؛به دنبال سود مشروع باشند نه سود بیش ازحد که از استثمار به دست میآید و برابری بین انسانها نیز در نظر گرفته میشود.
حسابداری با اختصاص سود سرمایه به اوراق بهادار توانسته اند نقش مهمی را ایفا نماید ضرورت اسلامی شدن حسابداری از آن جهت احساس می شود که حسابداری مرسوم بیشتر بر"انباشت ثروت "تأکید می کند در حالی که حسابداری اسلام بر"توزیع ثروت "تأکید دارد ونیز افشای آن دسته از اطلاعات به سهامداران وجوامع اسلامی ومقامات دولتی گوشزد می کنند که مؤسسات اسلامی می توانند از عوامل ایجاد وحدت اجتماعی وعدالت اقتصادی، در بخش های گوناگون جوامع مسلمان باشند."