چکیده:
اهداف تغییرات توده عضله اسکلتی یکی از مشکلات اجتنابناپذیر سالمندی است و فرایندی چندبعدی محسوب میشود که با کاهش بارز عملکرد عصبیعضلانی و جسمانی و ناتوانی افراد سالمند نسبت به افراد جوان همراه است. هدف مطالعه حاضر، تمرینپذیری عضلات تثبیتکننده کمری زنان سالمند در مقایسه با زنان جوان به دنبال تمرین مقاومتی و مصرف پروتئین سویا است.
مواد و روش ها این مطالعه به صورت نیمهتجربی انجام شد. جامعه آماری شامل 27 زن سالمند (16/3±60/69 سال) و 10 زن جوان (1/08±4/30 سال) بود. افراد سالمند به طور تصادفی به گروه تمرینهای پایدارکننده کمر با شیرسویا، گروه تمرینهای پایدارکننده کمر و گروه کنترل (9 فرد در هر گروه) تقسیم شدند و به مدت 10 هفته و هر هفته 3 جلسه، در مداخله ورزشی و تغذیهای شرکت کردند. شرکتکنندگان شیرسویا را در سه وعده با فعالیت ورزشی و بدون فعالیت نوشیدند. مشخصات اولتراسونیک عضله مولتیفیدوس، میزان توانمندی (ODI)، عملکرد کمر (BPS) و وضعیت تغذیه زنان سالمند در دو مرحله قبل و بعد اندازهگیری و با تحلیل واریانس دوطرفه تجزیهوتحلیل شد.
یافته ها سطح مقطع عضله مولتیفیدوس زنان سالمند (908/0±94/3 سانتیمترمربع) پیش از مداخله تفاوت معناداری با زنان جوان (52/1±42/7 سانتیمترمربع) داشت. در پایان مداخله در هر دو گروه تمرینهای ثبات مرکزی با شیرسویا و تمرینهای ثبات مرکزی نسبت به زنان جوان (به ترتیب 18/1±28/5 و 44/0±41/5 سانتیمترمربع) بهبود معناداری دیده شد (05/0>P)، اما این اختلاف حذف نشد. میزان توانمندی عملکرد کمر در دو گروه تمرینهای ثبات مرکزی با شیرسویا و تمرینهای ثبات مرکزی نسبت به گروه کنترل (به ترتیب 8/2±72/11- و 3/3±2/10- امتیاز) بهبود معناداری یافت (05/0>P).
نتیجه گیری انجام ده هفته مداخله تمرینهای پایدارکننده کمر و مصرف شیرسویا باعث افزایش مشخصات اولتراسونیک عضله مولتیفیدوس کمری زنان سالمند میشود و اختلاف سنی ایجادشده در سطح مقطع عضلانی را کاهش میدهد. از طرفی بهبود وضعیت عضله مولتیفیدوس نهتنها با بهبود توانمندی و عملکرد کمر همراه است، بلکه موجب بهبود استقلال فردی و مشارکت اجتماعی زنان سالمند نیز میشود.