سرو حلّه، محقق بزرگ جهان مقاله

بغداد, استوانه‌های علمی همچون شیخ طوسی(رحمة‌الله), شیخ مفید(رحمة‌الله) و سید رضی را زیاد به خود دیده است, اما ذهن این سرزمین بیشتر روزی را به خاطر می‌آورد که جوی‌های خشک و قحطی زده‌ی شهر کفاف تشنگی مردم را نکرد و خشک‌سالی و قحطی, بار عالمان شهر را بر دوششان گذاشت تا این‌بار شهر تاریخی حله میزبان دانایی‌شان شود. جعفر هنوز قدم‌های نخست کودکی را تمام نکرده بود که مقدمات و علوم دینی را نزد پدرش فرا گرفت و بر فقه و اصول و کلام تسلط کامل یافت و از محضر استادانی چون نجیب الدین محمدبن نما, شیخ شرف الدین فخار موسوی و ابن زهره‌ی حلی بهره می‌برد. روزها مثل تقویم کهنه‌ای ورق می‌خورد و محقق حلی همچون ستاره‌ای, بزرگ و روشن آن‌قدر می‌درخشید که چشم عالمان زمان بر نبوغ و استعدادش خیره می‌ماند. ق در شهر حله همچون سیاره‌ای که از قاب آسمان دور شود, چشم برهم گذاشت, حضور جمعیت اندوهگین مردم در خانه‌ی محقق حلی(قدس سره) آنچنان بود که زمان در طول تکرار ملال‌آور خویش کمتر صحنه‌ای را این‌چنین به خود دیده است.