چکیده:
قزوین به سبب موقعیت جغرافیایی خاص خود و نزدیک بودن به پایتخت، عمدتا نقشی فعال در تحولات تاریخی داشته است. این شهر در دوران مشروطه نیز از این قاعده
مستثنی نبوده است. این اهمیت و نیز نقش پررنگ شهر قزوین در وقایع و تحولات عصر مشروطه از یک سو و عدم توجه مستقل به تحولات عصر مشروطه از سوی دیگر، مهدی نورمحمدی را که سال هاست به پژوهش درباره قزوین در عرصه های مختلف پرداخته است بر آن داشته، تا اثری مستقل با این موضوع تصنیف کند. وی با استفاده از اسناد عصر مشروطه و غور و تفحص در آثار مورخینی که نوشتارهایی درباره مشرطه به طبع رسانده اند، سعی در طرح روایتی مستقل درباره تحولات قزوین و تاثیر این تحولات در پایتخت داشته است. نورمحمدی در کنار بررسی تاریخ مشروطه، توجه خاصی نیز به رجال عصر مشروطه در قزوین داشته است. در نوشتار پیش رو سعی خواهد شد تا کتاب قزوین در انقلاب مشروطیت از حیث نقاط قوت و ضعف مورد نقد و بررسی قرار گیرد.
خلاصه ماشینی:
ایــن اهمیــت و نیــز نقــش پررنــگ شــهر قزویــن در وقایــع و تحــولات عصــر مشــروطه از یک ســو و عــدم توجــه مســتقل بــه تحــولات عصــر مشــروطه از ســوی دیگــر، مهــدی نورمحمــدی را کــه سال هاســت بــه پژوهــش دربــارٔە قزویــن در عرصه هــای مختلـف پرداخته اسـت بـر آن داشـته ، تـا اثـری مسـتقل بـا ایـن موضـوع تصنیـف کنـد.
اگرچـه بـه اعتقـاد راقـم ایـن سـطور، علی رغـم سـعی فـراوان نویسـنده در جمـع آوری اسـناد و تدویـن روایتـی از عصـر مشـروطه در قزویـن ـ کـه قطعـا خالـی از مرارت هـای بی شـمار هـم نبوده اسـت ـ صاحـب اثـر به سـبب ضعـف روش شناسـی و برخـی تعمیم هـای نـاروا نتوانسته اســت اثــری بی عیب ونقــص را روانــه بــازار نشــر کنــد.
گویــا مؤلـف ایـن اثـر را علی رغـم این کـه نـه از سـوی یـک انتشـارات محلـی ، بلکـه توسـط ورانتشــاراتی باســابقه بــه چــاپ رسانده اســت ، پژوهــش خــود را بــرای مخاطبــان اهــل قزویـن تصنیـف کرده اسـت .
(بــرای ســایر گزارش هــا، نــک : کســروی ، ١٣٩٠: ٤٦١ـ٤٦٣؛ ملــک زاده ، ١٣٨٧: ٤٩٠ـ٤٩١) نویسـنده طـی فصـل پنجـم ، پـس از بیـان دانسـته های خـود از وقایـع فتـح قزویـن ، کــه نشــان دهندٔە اشــراف وی بــر منابــع آن دوران اســت ، شــروع بــه نقــل تمامــی روایت هـای موجـود دربـارٔە فتـح قزویـن می کنـد کـه ایـن روایت هـای مختلـف آن هـم پــس از تبییــن روشــن از شــرح ماوقــع ، تاحــدی اضافــه به نظــر می رســد.