چکیده:
حکمرانی خوب ازجمله نظریاتی است که بهسرعت کانون توجه کشورهای پیشرفته و درحال توسعه جهان قرار گرفته است (تاریخچه)، موضوعی که انطباق آن با اندیشه سیاسی اندیشمندان شیعی بررسی نشده است (پیشینه)؛ بنابراین، شاخصهای حکمرانی خوب در اندیشه آیتالله جوادی آملی نیز، مبهم باقی مانده است (مسئله). ازاینرو، با این پرسش که شاخصهای حکمرانی خوب در اندیشه سیاسی جوادی آملی چیست؟ (سوال) مواجهیم. به اعتقاد نویسندگان، اندیشه سیاسی آیتالله جوادی آملی از ظرفیت دینی-شیعی پرداختن به نظریات روز سیاسی، برخوردار است (فرضیه). این پژوهش به شیوه توصیف- تحلیل (روش) درصدد دستیابی به شاخصهای حکمرانی خوب دینی (بومی) از نگاه آیتالله جوادی آملی است (هدف). امکان بومیسازی شاخصهای حکمرانی خوب براساس آموزههای دینی بر پایه آرای سیاسی آیتالله جوادی آملی و ترمیم مدل غربی آن، از نتایج مقاله پیشروست؛ بهبیاندیگر، با اعتقاد به اینکه نظریات ایشان از موضعی دروندینی و ذیل گفتمان ولایت فقیه مطرح میشود، نشان میدهد که مولفههای حکمرانی خوب به زبانی متفاوت و در قالب واژگان اسلامی همچون مشورت، امربهمعروف، نهیازمنکر و... در اندیشه سیاسی ایشان نمود بارزی دارد (یافته).
Good governance is among the theories which has rapidly gained the attention of developed and developing countries، (History) an issues whose compliance with the political thought of Shiite thinkers has not been investigated! (Background) Therefore، the criteria of good governance in the thought of Ayatollah Javadi Amoli has remained vague! (Problem) Thus، we face the following question: What are the criteria of good governance in the political thought of Javadi Amoli? (Question) The authors believe that the thought of Ayatollah Javadi Amoli enjoys the religious-Shiite capacity in dealing with contemporary political theories. (Hypothesis) The present research، using descriptive-analytical method (Methodology)، seeks to achieve the criteria of religious (native) good governance from the viewpoint of Ayatollah Javadi Amoli. (Objective) The possibility of indigenizing the criteria of good governance based on religious teachings on the basis of political ideas of Ayatollah Javadi Amoli and modifying its western model are among the results of the present article; in other words، by believing that his ideas are raised from an inner-religious stance and under the discourse of Wilayat al-Faqih shows that the components of good governance have significant manifestations in a different language and in the form of Islamic terms like consultation، enjoining the good، forbidding the evil and the like in his political thought. (Finding)
خلاصه ماشینی:
"جدول شماره 1: متغیرهای حکمرانی خوب و شاخصهای آن از منظر بانک جهانی ردیف متغیـرها شـاخصها ۱ فرایند انتخاب، عزل و نظارت بر حکومت حق اظهارنظر و پاسخگویی ثبات سیاسی و عدم خشونت ۲ ظرفیت دولت برای تدوین و اجرای سیاستها اثربخشی کیفیت مقـررات ۳ اقدام مردم و حکومت بر نهادهای حاکم بر تعاملات اقتصادی و اجتماعی حاکمیت قانون مبارزه با فساد kaufmann, Kraay & Mastruzzi, 2010: 3) ) ازآنجاکه بررسی همۀ شاخصهای حکمرانی و مؤلفههای آن در اندیشه جوادی آملی، خود موضوع چندین مقاله است و مجال گستردهای فراتر از یک مقالۀ علمی-پژوهشی میطلبد، چند شاخص از آن را برگزیده، آنها را بررسی میکنیم: 1.
بالاترین مقام حکومت دینی که ولی فقیه است، از هیچگونه امربهمعروف و نهی از منکر مستثنا نیست؛ هرچند او بهسبب عدالت و تنزهی که دارد، بیش از دیگران و پیش از آنان به قوانین الهی احترام میگذارد، اما این بدان معنا نیست که اگر اشتباه و خطایی از وی سر زد، نباید به او تذکر داد، بلکه باید به او یادآوری کرد و حق تذکر به وی نیز مربوط به قشر خاص نیست و همۀ اقشار جامعه حق دارند، بلکه وظیفه دارند ایشان را از نظرات و انتقادات سازنده خود مطلع کنند (جوادی آملی،1387 الف: 221).
تأمین امنیت برای شهروندان حکومت اسلامی بدون توجه به گرایش دینی آنها یا حتی تأمین امنیت دشمنان در محدودۀ حاکمیت نظام اسلامی در شرایط خاص، علاوهبر اینکه جلوهای از امنیت متعالی در این نظام است، شاهد عزم اسلام بر فراهم آوردن فضای رشد فکری مردم و آزادی در پذیرش دین حق و نداشتن هیچگونه اجبار در این حیطه است؛ بهعبارتدیگر، امنیت یکی از شروط لازم تحقق اهداف متعالی اسلام در جامعه است؛ درنتیجه میتوان گفت که این شاخص در اندیشۀ جوادی به «کارایی نیروهای امنیتی فاضل در تحقق امنیت متعالی» تغییر مییابد."