چکیده:
توسعه سریع گازرسانی در کشور موجب شده بخشهای مختلف وابستگی قابل ملاحظهای به تولیدات گاز طبیعی پیدا نمایند. سهم میدان پارس جنوبی از کل تولید تا پایان برنامه ششم بیش از 62% خواهد شد. شرایط طبیعی مخزن پارسجنوبی به گونهای است که در اثر تولید در طول زمان به تدریج از فشار مخزن کاسته و متعاقب آن تولید گاز طبیعی کاهش مییابد.به منظور تاخیر در افت تولید، نصب سکوهای تقویت فشار ضروری است. علیرغم نصب این سکوها، آمارهای غیررسمی نشان میدهد تولید از میدان پارس جنوبی در افق بیستساله کاهش قابلملاحظه پیدا خواهد کرد و تولید میادین جدید گازی مورد نظر نیز تکافوی این میزان کاهش تولید را نخواهند نمود بنابراین به منظور جلوگیری از بحران کمبود گاز در سالهای آتی ضروری است تمهیدات همراه با اولویتبندی عرضه گاز برای متقاضیان جدید، پیشبینی گردد. به منظور تعیین الگویی برای اولویتبندی عرضه گاز طبیعی ازروش"فرایند تحلیل سلسله مراتبی"(AHP) استفاده شده است. جهت حل مدل در مجموع 8 گزینه و 6 معیار در نظر گرفته شده و با استفاده از نرمافزار ExpertChoice محاسبات مربوطه انجام پذیرفتهاست. جمعبندی خروجیهای سیستم و نتایج (اولویتبندی)جهت هر گزینه در قالب معیارهای موردنظر به ترتیب عبارتند از: تزریق به مخازن نفتی، گازرسانی به نیروگاهها، صادرات، خوراک واحدهای پتروشیمی، گازرسانی به صنایع، گازرسانی به واحدهای خانگی–تجاری و حملونقل.
The rapid development of gas distribution in Iran causes considerable dependence of consuming sectors on Natural Gas production .The share of South Pars Gas Field from the entire gas production in the end of sixth Five-Year Iranian Economic Plan will be over 62%. The pressure of reservoir gradually reduces and subsequently the volume of gas production declines in the production period due to the natural technical condition of South Pars reservoir. Installation of gas compressor platform is necessary in order to delay the reduction of the production. In spite of installation of these platforms,unofficial announcements indicate that production from South Pars field will decrease significantly in the twentyyear prospect and supply of new gas fields cannot compensate this reduction. Hence, in order to prevent gas shortage crisis in the coming years, it is required to predict some strategic actions and prioritize the supply of gas for new demand sectors. The "AHP" model has been applied to determine the priorities for this purpose. The relevant calculations have been carried out for solving the model by selecting a total of 8 options and 6 criteria by using the Expert Choice Software. The priorities of this study for each option are as follows respectively: Injection into Oil Reservoirs, Gas supply to Power Plants, Export, Feedstock for Petrochemical Units, Gas supply to Industries, Gas supply to Residential& Commercial , Transportation
خلاصه ماشینی:
این وضعیت ممکن است نشانه هایی را به تصمیم گیران کشـور بدهـد کـه بخواهنـد بـا فـرض شرایط روز، نسبت بـه گسـترش مصـرف گـاز طبیعـی در کشـور و یاایجـاد تعهـدات جدیـد صادرات گاز تصمیم بگیرند، در صورتیکه وضعیت فنـی مخـزن پـارس جنـوبی و افـت فشـار چاه ها و به تبع آن افت تولید از میدان ، از سال ١٤٠١ به بعد به تدریج موازنه منفی گاز طبیعـی در کشور را موجب خواهد شد ودرحالتی که اکثر بخش های داخلی و یـا تعهـدات خـارجی شدیدا وابسته به گاز طبیعی شده اند، کمبود گاز می تواند تبـدیل بـه یـک بحـران انـرژی – اقتصادی برای کشور گردد، در این صورت این سؤال مطرح میشود که آیا استمرار افزایش و یا ثبات عرضه گاز طبیعی کشور با توجه به ملاحظات فنی روند کاهشی فشـار در فازهـای تولیدی پارس جنوبی تا افق بیست ساله امکان پذیر است ؟ و درصـورت محـدود بـودن عرضـه در مقابل تقاضای گاز طبیعی، اولویت تخصیص گاز از بعد منافع کلان ملی کشور شامل چه بخش هایی باید باشد؟ به منظور پاسخ به سوال های مطرح شده ، در ادامه مقاله ضمن بررسی وضعیت ذخائر و منابع موجود گاز طبیعی کشور، تقاضای این حامل انرژی در بخش های مختلف و امکانات عرضه آن مورد ارزیابی قرارگرفته و با تمرکز بر وضعیت آتی تولید از میدان پارس جنوبی و ملحوظ قرار دادن اثرات کاهش تولید این میدان (از منظر طبیعت فنی مخزن و یا عدم نصب سکوهای تقویت فشار)، تصویری از وضعیت آتی تامین گاز طبیعی کشور در مقطع بیست ساله آینده ارائه گردیده است .