چکیده:
امنیت مفهومی چند بعدی و پیچیده است که برای داشتن یک جامعه پویا و سالم، دستیابی به سطح قابل قبولی از آن، از الزامات اساسی است. یکی از مهمترین ابعاد امنیت، احساس امنیت شهروندان در برابر سرقت است. در سکونتگاههای روستایی بخش مرکزی شهرستان روانسر، طی چند سال اخیر تاکنون، سرقت احشام، محصولات زراعی و ماشینآلات کشاوری و ...، دارای رشد چشمگیری بوده است. بهطوریکه چندین خانوار به علت سرقت، مقدار قابل توجهی از سرمایههای خود را از دست داده و تعداد قابل توجهی به اجبار منابع معیشتی خود را فروخته و یا اقدام به مهاجرت از روستاها نمودهاند. هدف از پژوهش حاضر، که از نوع تحقیقات توصیفی ـ تحلیلی میباشد، بررسی وضعیت احساس امنیت در برابر سرقت و شناسایی تعیینکنندههای آن در سکونتگاههای روستایی واقع در بخش مرکزی شهرستان روانسر میباشد. جامعه آماری پژوهش را کلیه سرپرستان خانوار روستایی بخش مذکور تشکیل میدهد و با توجه به محدودیتهای مالی و زمانی، محققان قادر به بررسی نظرات کلیه سرپرستان خانوار روستایی نبوده و با استفاده از جدول بارتلت و همکاران، 200 نفر را به عنوان نمونه آماری در نظر گرفتهاند. ابزار اصلی پژوهش جهت گرداوری دادهها، پرسشنامه محققساخته بود که روایی و پایایی آن با رعایت اصول علمی، به تأیید نهایی رسیده است. نتایج نشان داد: شایعترین نوع سرقت در روستاهای بخش مرکزی شهرستان روانسر، سرقت احشام و سرقت ماشینآلات و ادوات کشاورزی بوده و میانگین محاسبه شده برای احساس امنیت 63/2 میباشد که نشاندهنده وضعیت نامناسب احساس امنیت در محدوده مطالعاتی میباشد. نتایج مدل نهایی برازش شده رگرسیون چند متغیر نشان داد چهار متغیر مرتبط با احساس امنیت روستاییان بخش مرکزی شهرستان روانسر، توانستهاند 57 درصد واریانس متغیر وابسته پژوهش را تبیین نمایند. متغیرهای شناسایی شده به ترتیب میزان بیشترین ضرایب رگرسیونی استاندارد شده آنها عبارتاند از: فاصله تا مراکز امنیتی (321/0-)، فاصله از جاده اصلی (278/0)، سرمایه اجتماعی (273/0) و مالکیت منابع سرمایهای (152/0-). دقت در نوع و میزان اثر متغیرهای فوق، میتواند ابزار مناسبی برای حل مسأله احساس امنیت در محدوده مورد مطالعه باشد.
خلاصه ماشینی:
بر عکس هشت متغیر فوق ، یافته های پژوهش نشان میدهد پنج متغیر سرمایه اجتماعی، درآمد، مالکیت منابع سرمایه ای، فاصله تا جاده اصلی و فاصله تا مراکز امنیتی با احساس امنیت روستاییان محدوده مورد مطالعه ، به لحاظ آماری دارای رابطه هستند.
نتایج مربوط به ضرایب تأثیر رگرسیونی متغیرهای مستقل پژوهش بر احساس امنیت روستاییان بخش مرکزی شهرستان روانسر نشان میدهد (جدول ١٠)، در بین ٥ متغیر وارد شده در مدل ، اثر ٤ متغیر معنیدار بوده است .
نتیجه حاصل شده با نتایج پژوهش های Alikhah and Najibi (٢٠٠٧) در مورد ترس زنان از جرم در شهر تهران ؛ Mazlum Khorasani and Esmaeeli (٢٠١١) و Ahmadi and Esmaeli (٢٠١١) در اربطه با احساس امنیت اجتماعی زنان در شهر مشهد؛ پژوهش Darbanastane et al (٢٠١٣)، در رابطه با احساس امنیت روستاییان شهرستان شیروان و چرداول که جملگی بر وضعیت نامناسب احساس امنیت در نواحی مختلف اشاراه کرده اند، همسو میباشد.
در این ارتباط نتایج پژوهش نشان داد چهار متغیر فاصله تا مراکز امنیتی، فاصله از جاده اصلی، سرمایه اجتماعی و مالکیت منابع سرمایه ای ، به ترتیب مهم ترین تعیین کننده های احساس امنیت در محدوده مورد مطالعه هستند که با توجه به اهمیت آن ها، به تفصیل مورد بررسی قرار خواهند گرفت .