چکیده:
در این مقاله درصدد هستیم کاربرد نظریه گفتمان لاکلا و موفه را در ظهور و افول گفتمان توسعه ی سیاسی پس از انقلاب اسلامی بررسی نماییم. فرضیه مقاله آن است که روششناسی فوق نه تنها میتواند تا حد زیادی به فهم چرایی ظهور و افول این گفتمان کمک کند، بلکه به کمک آن می توان به عدم قطعیت معنای توسعه پس از انقلاب پرداخت.
از اینرو، در این نوشتار، می کوشیم در ابتدا به اختصار و با تاکید بر نظریه گفتمان لاکلا و موفه، واژگان، مفاهیم و اصطلاحات اصلی این نظریه را مورد بررسی قرار دهیم و پس از آن به مفهوم توسعه ی سیاسی بپردازیم و در ادامه به ظهور و لفول گفتمان توسعه ی سیاسی پس از انقلاب بپردازیم.
خلاصه ماشینی:
"گفتمان، توسعه سیاسی، انقلاب اسلامی، ایران تحلیل گفتمان از منظر لاکلا و موفه تحلیل گفتمانی از نظر روششناسی دارای ویژگیها و خصوصیاتی است که این روش را از دیگر روشهای علوم اجتماعی متمایز میکند.
یک مفصلبندی هژمونیک برای مدتی جامعه را بهطور نسبی تثبیت میکند، ولی همواره دورههایی از بحرانهای ارگانیک وجود دارد که در آنها مفصلبندیهای هژمونیک یا به عبارت بهتر، گفتمانهای مسلط، تضعیف و در پی آن، تعداد بیشماری از عناصر اجتماعی، به دالهای شناور تبدیل میشوند و در معرض گفتمانهای جدید قرار میگیرند.
(Laclau, 1990: 69) به گفته لاکلا از آنجا که گفتمانها و ساختارها هیچگاه تثبیت نمیشوند و همواره نوعی تزلزل و بحران در آنها وجود دارد و به دلیل امکانی بودن و تصادفی بودن گفتمانها و جوامعی که ایجاد میکنند، میتوانیم شاهد ظهور سوژه سیاسی باشیم.
البته باید توجه داشت معانی و هویتها همواره نسبی هستند و امکان تغییر آنها بر حسب تغییر گفتمان وجود دارد و هیچگاه معنا به طور کامل تثبیت نمیشود.
(بشیریه،1380: 286) نکته قابل طرح در بررسی این بخش، توجه به مبانی و اصول موضوعه هانتینگتون در طرح توسعه سیاسی است که مهمترین آنها عبارتند از: الف( طبق این الگو، عقل انسان بعد از گذر از دورۀ انفعال به فعالیت میرسد و سرنوشت و قضا و قدر و حکم الهی دیگر کارساز نیست، بلکه عقل انسان، فعال است، صلاح و سداد خود را تشخیص میدهد و میتواند جامعه مطلوبی را برای آسایش بیشتر با توجه به الگوی مناسب برپا سازد."