چکیده:
هدف اصلی پژوهش حاضر، مطالعه تحلیلی گزاره¬های عفاف در قرآن کریم است؛ به همین منظور با استفاده از روش تحلیل محتوا، ساختار و مفهوم این گزاره¬ها بررسی می¬شود و جایگاه آن¬ در شکل¬دهی عفت فردی، خانوادگی و اجتماعی(عمومی) تبیین می¬گردد. این پژوهش می¬کوشد تا با استخراج گزاره¬های مرتبط با مفهوم عفاف، تجزیه و تحلیل آن¬ها و سپس طبقه¬بندی موضوعی، در نهایت به تبیین مدل چگونگی دستیابی به عفاف در جامعه اسلامی از نگاه قرآن¬کریم بپردازد. گزاره¬های مرتبط با موضوع عفاف، که در سوره¬های از قرآن¬کریم وجود دارد، به منظور ارائه یک مدل و نظام ساختاری عفاف در سه سطح فردی، خانوادگی و اجتماعی بررسی خواهد شد. این پژوهش بر اساس آراء تفسیری آیت¬الله جوادی¬آملی درباره عفاف در «تفسیر تسنیم»، به انجام رسیده است. علت بررسی این موضوع در تفسیر تسنیم آن است که که آیت¬الله جوادی¬آملی در تفسیر خود به مسائل عصری توجه داشته و نگرشی جامع به امور و مسائل اجتماعی از جمله موضوع عفاف دارد.
خلاصه ماشینی:
"بر اساس آنچه در این آیات مطرح شده، مقدمۀ عفیف شدن جامعه، حفظ عفاف در خانواده است، یعنی در جریان رعایت حجاب و عفت، اگر میخواهید جامعۀ عفیف داشته باشید، باید از کودکی و در منزل، درس عفت به فرزندان داده شود، لذا چنانکه روشن است خداوند، نحوۀ بهجا آوردن و تعداد رکعات نمازهای یومیه و امثال آن را به روایات واگذار کرده، اما تربیت کودکان را شخصا در قرآن کریم مطرح کرده، که گاه مایۀ تعجب است، چطور این آموزش سه مرحلۀ شبانهروز را قرآن ذکر میکند، اما جریان نماز را با همۀ اهمیتش به سنت واگذار میکند؟!
به عبارت دیگر، اگر فضای عفاف در داخل زندگی و در خانواده، سایه افکنده باشد و در دوران کودکی، پدر و مادر، فرزندانشان را با این سبک تربیت کرده باشند، افراد چنین جامعهای عفیف میشوند و جامعه هم به تبع آن، جامعۀ عفیفی خواهد بود، لذا به سبب اهمیت این مسئله است که خداوند سبحان این امور را خودش در قرآن صراحتا بیان نموده است، علاوه بر اینکه حکم عفت زن، یک حکم تکلیفی محض نیست، بلکه آمیخته به حق الله است، به این معنا که عفت و عصمت زن، حق الله و نوعی امانت الهی است و این شخص، عهدهدار این امانت است و باید این امانت را حفظ کند، لذا اگر زن و مرد بر این مسئله رضایت هم داشته باشند، پرونده همچنان باز است."