چکیده:
عصر پست متروپلیتن را میتوان عصر آسیبپذیری شهر نامید؛ زیرا همسو با پیچیدگی حیات شهری، شهرها در ابعاد مختلف با «مخاطرات طبیعی و بحرانهای تکنولوژیک» از یکسو و «بحرانهای اجتماعی- امنیتی» از دیگر سو، روبرو هستند. بدین لحاظ، بهکارگیری پدافند غیرعامل در منطقه یک کلانشهر اهواز (بهدلیل قرارگیری در حوزه میانی شهر و وجود هسته تاریخی، تجاری و درمانی وجود بافت فرسوده گسترده، تراکم بالای ساختمانی، جمعیتی و تمرکز سرمایه) در جهت افزایش ایمنی جانی، مالی و روحی در زمان وقوع بحرانهای انسانساز میتواند بسیار حائز اهمیت باشد. پژوهش حاضر از لحاظ ماهیت و روش، توصیفی- تحلیلی است. ابزار گردآوری اطلاعات کتابخانه و مطالعات میدانی بوده و مدل بهکاررفته در این تحقیق، منطق فازی است. همچنین، از عملگر گاما 9/0 در قالب نرمافزار (Arc GIS) استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان میدهد که از نظر درصد آسیبپذیری، محلات آزادشهر، آخر آسفالت و باغ شیخ، پادادشهر و عبدالحمید بهترتیب بیشترین میزان را دارا بودهاند. علت این امر را باید در بافت فرسوده، تراکم بالای جمعیت در سنین پایین و کهنسال و همچنین، مقاومت پایین نوع اسکلت بناهای این محلات دانست. در مجموع، بیش از 50 % از بناهای شهری منطقه یک در پهنه آسیبپذیری بسیار زیاد و زیاد قرار دارند.
خلاصه ماشینی:
حیدرینیا [10] در پایاننامه کارشناسی ارشد در بررسی «سنجش الزامات مکانی کاربریهای حیاتی و حساس از منظر پدافند غیرعامل در شهر اهواز» بهعنوان شهری مرزی نتایج حاصل از پژوهش وی نشان میدهد که 57 % از کاربریهای حیاتی و حساس در پهنهای با خطرپذیری زیاد قرار دارند و از لحاظ توزیع مکانی نسبت به سایر کاربریهای حیاتی و حساس دارای شرایط کاملا نامناسب هستند؛ بنابراین، در کلانشهر اهواز اصول همجواری و توزیع مکانی کاربریهای حیاتی و حساس رعایت نشده است.
فیروزی و همکاران [3] در تحقیقی با موضوع «سنجش خطرپذیری کاربریهای شهری از منظر پدافند غیرعامل، نمونه موردی: شهر آبادان»، با کمک سیستم اطلاعات جغرافیایی به بررسی آسیبپذیری فضایی کاربریهای این شهر در قالب حیاتی، حساس و مهم پرداخته و به این نتایج دست یافتند که در تخصیص کاربری اراضی و مکانیابی فضاهای انسانساخت شهر آبادان، اصول پدافند غیرعامل مورد توجه واقع نشده و این امر در مناطق سهگانه آن نیز یکسان نبوده بهگونهای که منطقه یک آبادان دارای بیشترین خطرپذیری و منطقه سه دارای کمترین خطرپذیری است.
در این تحقیق برای تحلیل آسیبپذیری از 10 معیار مؤثر در شناخت میزان آسیبپذیری کالبدی- اجتماعی محلات منطقه یک شهر اهواز استفاده شده است که در جدول (1)، به آنها اشاره شده است.
7. نظر پور دزکی، رضا، سنجش میزان آسیبپذیری کاربریهای ویژه از منظر پدافند غیرعامل در کلانشهر اهواز نمونه موردی: کاربری بهداشتی و درمانی، اساتید راهنما: محمدعلی فیروزی و مصطفی محمدی دهچشمه، استاد مشاور: علی شجاعیان، پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم زمین و GIS، دانشگاه شهید چمران اهواز، 1393.