چکیده:
برده داری و استفاده از بردگان در تمامی تمدنهای باستانی رایج بوده است و در نوشته های اولیه سومریان، بابلیان و مصری ها شرح آن آمده است. اطلاعات در مورد بردگان در جوامع اولیه به طور عمده به وضعیت حقوقی آنها مربوط می شود، که اساسا بعنوان یک شی و کالا، بخشی از اموال مالک خود محسوب می شدند. اسلام اولین و تنها دینی است که آزادی بردگان را به عنوان فضیلت و شرط ایمان واقعی به خدا تعیین کرده است. بطوری که قرآن یک رویکرد بشردوستانه را برای برده داری تجویز می کند که طبق آن هیچ انسان آزادی نباید برده دیگری شود و کسانی از کفار که به دین اسلام تعدی نمی ورزیدند؛ تحت حفاظت حکومت اسلامی قرار می گرفتند. اما ظهور گروههایی چون بوکوحرام و داعش، و توجیهات دینی آنها برای احیای برده داری سنتی، مناطق مسلمان نشین را دچار بحران کرده است به طوری که در سپتامبر 2014، بیش از صدو بیست دانشمند اسلامی از سراسر جهان، نامه ای سرگشاده خطاب به رهبران داعش و بوکوحرام منتشر کردند و در آن خاطر نشان ساختند که بازگرداندن برده داری؛ خلاف دین اسلام است. در این تحقیق با استفاده از اسناد و منابع معتبر کتابخانه ای، به بررسی و تحلیل تفاوتها و شباهتهای برده داری سنتی، با احکام اسرای کفار حربی در صدر اسلام، برای پی بردن به این حقیقت که؛ رعایت حقوق انسانی و نیز دستورات قرآنی واخلاقی، و راهکارهای اجراشده برای آزاد سازی تدریجی بردگان در صدر اسلام، دلیل بر مخالفت اسلام با نظام برده داری بوده است، خواهیم پرداخت.
خلاصه ماشینی:
"2 نتیجه گیری آنچه از مجموع مباحث مربوط به برده داری و برخورددین اسلام با آن نتیجه می شود،را می توان در موارد زیر خلاصه کرد : ازآنجا که دین اسلام در زمانی در میان مردم بادیه نشین عربستان ظهور کرد که مردم آن دیار به برتری و تفاوت نژاد و قبیله و خون اعتقاد کامل داشتندو در سراسر جهان، برده داری امری رایج و یکی از ارکان مهم معیشتی و اقتصادی جوامع محسوب میشد، تا آنجا که حتی خود بردگان نیز به این نوع زندگی خو کرده و یا آن را تقدیر خود میدانستند ، بنابراین برای حکومت نوپای اسلام که خود با مشکلات و دشمنان زیاد داخل و خارج روبرو بود، قیام برعلیه این فرهنگ کهنه و دیرپا به احکامی زمان مند و ممنوعیتی تدریجی نیازمند بود تا هم جامعه با تغییر و تحول مناسب، آماده پذیرش نوع جدیدی از زندگی که در آن همه از حقوق انسانی یکسان چه در عقیده دینی و گرویدن به یکتاپرستی و چه در معیشت و اقتصاد برابر و محقق داماد،سید مصطفی؛ قواعد فقه، تهران: مرکز نشرعلوم اسلامی، چاپ سیزدهم،1385.
همچنین توجه به این نکته می تواند رافع بسیاری از شبهات باشد وآن اینکه در هیچ کدام از آیات و احادیث در اسلام حکمی مربوط به مجاز بودن بردگی انسان آزاد برای همنوع او وجود ندارد و تنها موردی که هم اشاره شد یعنی اسرای کفار حربی ، دارای مقررات و دستورات اخلاقی نیکو در جهت رعایت حقوق انسانی آنها و در نهایت آماده سازی مردم برای پذیرش و محوکامل برده داری برای همیشه بوده است ."