چکیده:
وجود نواحی نابرابر در فضای شهری, معلول نابرابری در توزیع منابع ثروت و درآمد در جامعه است که خود به جدایی گزینی
فضایی, اجتماعی و اقتصادی منجر میشود. یکی از معضلاتی که امروزه گریبانگیر بیشتر شهرهای جهان است, ظهور و شکل-
گیری پدیده حاشیهنشینی است. حاشیه نشینی از جمله عوامل تهدید کننده کیفیت زندگی و بر هم زننده تعادل اجتماعی در
شهرها به حساب میآید. با توجه به مباحث مذکورء هدف از پژوهش حاضرء بررسی عوامل اجتماعی و اقتصادی موّثر بر کیفیت
زندگی ساکنان محلات حاشیهنشینان ساکن محله خاکسفید در منطقه ۴ کلانشپر تهران میباشد. پژوهش حاضر از نوع
میباشند که با استفاده از روش کوکران تعداد ۱۰۰ نفر بهعنوان نمونه انتخاب و پرسشنامه بهصورت تصادفی ساده بین آنها
توزیع شده است: روایی ابزار ار تحقیة (پر سشتامه محقة ساخته) از طریق محاسبه آلفای کرونباخ سطح ۱ طمینان 75% را نشان
میدهد, جهت تجزیه و تحلیل دادههای جمعآوری شده با استفاده از روشهای آماری در محیط نرمافزار Spss و آزمونهای
مورد نیاز صورت گرفته است. طبق نتایج تحقیق, میزان رضایت از عوامل اجتماعی توانسته بر روی کیفیت زندگی آنها تاثیرگذار
باشد؛ و همینطور در تعدادی از مژلفههای اقتصادی مدنظر از منظر مردم بر روی کیفیت زندگی آنها بطور مستقیم اثرگذار
میباشد و تعدادی بعلت عدم دسترسی و ضعف برنامهریزان شهر دارای عدم تاثیرگذاری میباشد.
The existence of unequal areas in the urban environment is due to inequality in the distribution of wealth and
income resources in society, which leads to the separation of spatial, social and economic resources. The
emergence and development of marginalization is one of the problems that most of the world's cities are today.
The marginalization is one of the threats to quality of life and a disruptive social balance in the cities. According
to the above-mentioned topics, the purpose of this study was to investigate the socio-economic factors affecting
the quality of life of residents of marginalized villages in the Khol-e-Sahid Neighborhood in Tehran's 4th
Metropolitan Area. The present study is descriptive-analytic and survey method. The population of this study is
residents of the Balkh district in the 4th district of Tehran. Using Cochran method, 100 people were selected as
sample and the questionnaire was randomly distributed among them. The validity of the research tool (the
researcher-made questionnaire) shows the reliability level of 75% by calculating the Cronbach's alpha, for
analysis of the collected data using statistical methods in the SPSS software environment and the test
Requirements are needed. According to the results of the research, satisfaction rate of social factors can affect
their quality of life. And also in a number of economic components from the perspective of the people, they
directly affect the quality of their lives and some of them are ineffective due to the lack of access and weakness
of the planners of the city.
خلاصه ماشینی:
"بررسی عوامل اجتماعی و اقتصادی مؤثر بر کیفیت زندگی ساکنان محلات حاشیهنشینان (مطالعهموردی: محله خاک سفید در منطقه 4 کلانشهر تهران) مهرداد فیروزبخت دکتری مدیریت استراتژیک دانشگاه صنایع و معادن ایران، تهران، ایران چکیده وجود نواحی نابرابر در فضای شهری، معلول نابرابری در توزیع منابع ثروت و درآمد در جامعه است که خود به جداییگزینی فضایی، اجتماعی و اقتصادی منجر میشود.
جامعه مورد مطالعه در این پژوهش ساکنان محله خاک سفید در منطقه 4 تهران میباشند که با استفاده از روش کوکران تعداد 100 نفر بهعنوان نمونه انتخاب و پرسشنامه بهصورت تصادفی ساده بین آنها توزیع شده است.
ریچاردز و همکاران 8 (2007)، کیفیت زندگی در سکونتگاههای غیررسمی در - Habitat, Martinez & et al - Chowdhury & et al Toskovic Epley Govindaraju Lanrewaju Amao Gutierrez et al Richards at el چند شهر آفریقایجنوبی را در حوزههای مسکن و خدمات پایه، تسهیلات و امکانات عمومی، ادراکات مربوط به تغییر در نواحی مسکونی غیررسمی، رضایت از زندگی، اوقات فراغت، مسائل روزمره و بیکاری مورد مطالعه قرار دادهاند.
اصغریزمانی و همکاران (1391)، در مقالهای به ارزیابی کیفیت زندگی شهری در مناطق حاشیهنشین شمال تبریز با استفاده از مدل تحلیل عاملی پرداختند و به این نتیجه رسیدند که حاشیهنشینان به شهر ساکن در آن احساس تعلق نمیکنند، همچنین نسبت به مردم شهر اعتماد ندارند و از وضعیت اقتصادی موجود، فرصتهای شغلی و توزیع درآمد و ثروت رضایت بالایی ندارند، درحالیکه از امکانات موجود در شهر همچون امکانات بهداشتی و درمانی، آموزشی، حمل و نقل عمومی، جمعآوری زباله و ..."