چکیده:
اﺳﺘﻔﺎده از ﻓﻦآوری اﻃﻼﻋﺎت و ارﺗﺒﺎﻃﺎت، دارای اﻫﻤﯿﺖ ﻓﺮاواﻧﯽ در ﺑﻬﺒﻮد ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ دادﮔﺴﺘﺮی و ﻋﺎﻣﻠﯽ در ﮔﺴﺘﺮش ﻓﺮﺻﺖﻫﺎی ﺟﺪﯾﺪ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ. اﻣﺮوزه ﻧﺎﮐﺎرآﻣﺪی روشﻫﺎی ﻣﺮﺳﻮم و ﺳﻨﺘﯽ اﺑﻼغ اوراق ﻗﻀﺎﯾﯽ، ﺑﺎﯾﮕﺎﻧﯽ ﭘﺮوﻧﺪه ﻫﺎ و ﭘﺮﻫﺰﯾﻨﻪ ﺑﻮدن آنﻫﺎ، ﭼﺎﻟﺶﻫﺎی دﺳﺘﺮﺳﯽ ﺑﻪ ﻣﻨﺎﺑﻊ اﻃﻼﻋﺎﺗﯽ ﻣﻄﻤﺌﻦ، ﺑﯿﻢ ﻣﻔﻘﻮد ﺷﺪن اوراق و ﻣﺪارک و اﻃﺎﻟﻪ دادرﺳﯽ از ﯾﮏ ﻃﺮف و اﻣﮑﺎن ﭘﯿﮕﯿﺮی از راه دور وﺿﻌﯿﺖ ﭘﺮوﻧﺪه و ارﺳﺎل ﻟﻮاﯾﺢ و ﻏﯿﺮه ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻓﻦآوریﻫﺎی ﺟﺪﯾﺪ ﺑﻪ ﯾﮑﯽ از دﻏﺪﻏﻪﻫﺎی ﺟﺪی ﻧﻈﺎمﻫﺎی ﺣﻘﻮﻗﯽ – ﻗﻀﺎﯾﯽ ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺷﺪه اﺳﺖ. اﯾﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺑﺎ روش ﺗﻮﺻﯿﻔﯽ – ﺗﺤﻠﯿﻠﯽ در ﻣﻘﺎم ﭘﺎﺳﺦ ﺑﻪ اﯾﻦ ﺳﻮال اﺳﺖ ﮐﻪ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﯽﺗﻮان از ﻓﻦآوریﻫﺎی ﻧﻮﯾﻦ ﺑﺮای ﺣﺼﻮل ﻋﺪاﻟﺖ ﻗﻀﺎﯾﯽ و ﺑﻬﺒﻮد دﺳﺘﺮﺳﯽ ﺑﻪ دادﮔﺴﺘﺮی ﺑﻬﺮه ﺑﺮد. ﻫﺮﭼﻨﺪ در ﺣﻮزه ﺗﺠﺎرت اﻟﮑﺘﺮوﻧﯿﮏ ﮔﺎﻣﻬﺎﯾﯽ ﺑﺮای اﺳﺘﻔﺎده از ﻓﻦآوریﻫﺎ ﺑﺮداﺷﺘﻪ ﺷﺪه ودر ﻗﻮاﻧﯿﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﭘﻨﺠﻢ و ﺷﺸﻢ ﺗﻮﺳﻌﻪ، ﻗﺎﻧﻮن اﺣﮑﺎم داﺋﻤﯽ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎی ﺗﻮﺳﻌﻪ و ... دوﻟﺖ اﻟﮑﺘﺮوﻧﯿﮏ از ﺟﻤﻠﻪ در ﺣﻮزه ﻗﻀﺎﯾﯽ ﭘﯿﺶﺑﯿﻨﯽ ﮔﺮدﯾﺪه اﻣﺎ ﻣﯿﺰان ﺗﺤﻘﻖ ﻋﯿﻨﯽ و ﻋﻤﻠﯿﺎﺗﯽ آن در ﻧﻈﺎم داﺧﻠﯽ، ﻧﯿﺎزﻣﻨﺪ اﻟﺰاﻣﺎت، ﺑﺴﺘﺮﺳﺎزی، آﺳﯿﺐﺷﻨﺎﺳﯽ و رﻓﻊ ﻣﻮاﻧﻊ آن در ﭘﮋوﻫﺶ ﻣﺴﺘﻘﻞ اﺳﺖ. ﻟﺬا در اﯾﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ، زﯾﺮﺳﺎﺧﺖﻫﺎی ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻓﻦآوری اﻃﻼﻋﺎت و ارﺗﺒﺎﻃﺎت و اﺳﺘﻔﺎده از اﯾﻦ ﻓﻦآوری در رواﺑﻂ داﺧﻠﯽ و ﺧﺎرﺟﯽ دادﮔﺎﻫﻬﺎ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺑﻬﺒﻮد دﺳﺘﺮﺳﯽ ﺑﻪ دادﮔﺴﺘﺮی/ﻋﺪاﻟﺖ، ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ و ﺑﺮرﺳﯽ ﻗﺮار ﻣﯽﮔﯿﺮد.
The use of information and communication technology has great significance in improving judicial management and it is a factor in development of new opportunities. Nowadays، inefficiency of conventional and common methods of legal papers، archive documents، access to reliable sources of information، fear of missing papers and documents and even the possibility of remote follow-up case and write bills and so with Introducing prolongation of procedure and costly procedure، has become one of the most serious concerns of legal systems. This paper uses a descriptive-analytical method to answer the question of how new technologies can be used to achieve judicial justice and improve access to justice. However، measures have been taken in the field of e-commerce، in the fifth and sixth development programs، the law of the permanent regulations of development programs and ... e-government، including in the area of justice، is foreseen but its objective and operational fulfillment in the internal system requires requirements، pathology and elimination of its barriers in the form of independent research.
So in this paper we studied and examined the development of ICT infrastructure and the use of this technology in foreign and domestic relations courts to improve access to justice.
خلاصه ماشینی:
"در حقوق ایران ، به موجب مواد ٦٥٣ و ٦٥٤ قانون آیین دادرسی کیفری (ذیل بخش نهم – دادرسی الکترونیکی)، قوه قضائیه موظف شده است اطلاعات زیر را از طریق «درگاه ملی قوه قضائیه » ارائه کرده و آنها را روزآمد نگه دارد: الف ـ اهداف ، وظایف ، سیاست ها، خط مشیها و ساختار کلان مدیریتی و اجرائی قوه قضائیه به همراه معرفی مسؤولان و شرح وظایف و نحوه ارتباط با آنان ب ـ نشانی، شماره تماس و پیوند به تارنمای (وب سایت ) تمامی معاونت ها و دادگستریهای استانها، دستگاههای تابعه قوه قضائیه ، وزارت دادگستری، کانون های وکلای دادگستری و کارشناسان رسمی دادگستری پ ـ کلیه قوانین لازم الاجراء، آراء وحدت رویه هیأت عمومی دیوان عالی کشور و آراء هیأت عمومی دیوان عدالت اداری، بخشنامه های رئیس قوه قضائیه و نظریات مشورتی اداره حقوقی قوه قضائیه ت ـ آراء صادره از سوی محاکم در صورتی که به تشخیص قاضی اجرای احکام خلاف عفت عمومی یا امنیت ملی نباشد به صورت برخط (آنلاین ) برای تحلیل و نقد صاحب نظران و متخصصان با حفظ حریم خصوصی اشخاص ث ـ خدمات معاضدت قضائی به مقامات ذیصلاح سایر کشورها بر پایه اسناد و معاهده های همکاری حقوقی بین المللی و اطلاعات راجع به خدمات حقوقی و قضائی به اتباع سایر کشورها ج ـآموزش آسان و قابل درک عمومی چگونگی اقامه دعوی برای شهروندان چ ـاطلاعات پژوهشی و علمی حقوقی ـقضائی همچنین قوه قضائیه موظف شده است برای دادگستری استانهای سراسر کشور، و دستگاههای تابعه قوه قضائیه ، تارنمای (وب سایت ) اختصاصی راه اندازی کند و مراجع مزبور نیز موظف به ارائه اطلاعات زیر و روزآمد نگه داشتن آنها شده اند: الف ـنمودار تشکیلاتی دادگاهها، به تفکیک تخصص و سلسله مراتب قضائی، به همراه معرفی مسؤولان و شرح وظایف و نحوه ارتباط با آنان ب ـ نشانی و شماره تماس دادگاهها، سایر دستگاههای تابعه قوه قضائیه و مراجع انتظامی در سطح استان پ ـپیوند به تارنماهای سایر مراجع قضائی و دستگاههای ذی ربط ت ـکلیه اطلاعات مورد نیاز برای محاسبه هزینه دادرسی، مانند بهای منطقه ای املاک ث ـآموزش آسان و قابل درک عمومی چگونگی اقامه دعوی برای شهروندان ج ـسمینارها یا نشستهای الکترونیکی استانی قضائی زنده یا ضبط شده چ ـاطلاعات پژوهی و علمی حقوقی ـقضائی ٣-٢."