چکیده:
در کتابخانه دانشگاه پنجاب، لاهور (پاکستان) ده برگ کهن از قرآن کریم به شماره 6355
(گنجینه شیرانی) نگهداری میشود که ترجمه زیرنویس فارسی نیز دارد. این ده برگ پریشان متعلق به
سورههای نمل و قصص است و پیشتر در تملک حافظ محمود خان شیرانی (1880ـ1946م) ـ
نسخهشناس و خطشناس معروف پاکستانی ـ بوده است. تاریخ ترجمه از نیمه دوم قرن پنجم هجری یا
نیمه نخست قرن ششم است، ولی تاریخ کتابت نسخه البته در حدود دو ـ سه قرن پسینتر است. این
ترجمه برخی ویژگیهای گویشی قابل توجهی دارد که از مجموع آنها میتوان حدس زد متعلق به حوزه
ماوراءالنهر و خراسان بزرگ است. در این مقاله تصاویر نسخه و متن حروفی آن عرضه شده است.
خلاصه ماشینی:
"حافظ محمود شیرانی، ترجمه کهن قرآن کریم، گویشهای قدیم زبان فارسی، ماوراءالنهر وخراسان در سال 2002م، هنگامی که نفایس دستنویسهای گنجینه شیرانی در کتابخانه دانشگاه پنجاب، لاهور(پاکستان) را فهرستنویسی میکردم، ذیل شماره 6355 ده برگ پریشان به دستم رسید که باقی ماندهای ازمصحف کریم با زیرنویس پارسی بود.
به احتمال قوی این یادداشت از آن صاحب گنجینه، حافظ محمود خان شیرانی (1880ـ1946م) است که خود نسخهشناس و خطشناس خبره بود و به زبان پارسی کهن و لهجهها و مسایل تکوینآن علاقه وافر داشت و در مجموعه مخطوطات خود ازین گونه نسخهها را مخصوصا گردآورده بود، چنان که46 برگ باقی مانده تفسیر قرآن پاک متعلق به قرنهای پنجم و ششم هجری نیز در مجموعه او موجود است(شماره 4797) که نخست بنیاد فرهنگ ایران، تهران در 1344ش فاکسیمیله چاپ کرد و بعدها پژوهشگاهعلوم انسانی و مطالعات فرهنگی با همکاری سازمان مطالعه و تدوین کتب درسی (سمت)، تهران در1383ش به چاپ حروفی آن اهتمام داشت.
و هر آینه خداوند تو با فضل است یعنی با افزونی بسیارست بر مردمان و جز آنک بیشتر ایشان نهسپاس دارند.
و گفتند اگر پسروی کنیم این راه که با تست راه راست را ربوده شویم از زمین ما انه جای دادیم مر ایشانرا در حرمی بیبیم که گرد آورده میشود سوی وی میوهها هر چیزی روزی از نزد ما و جز آنک بیشترایشان نهدانند.
پس وی بیننده وی است یعنی خواهد دید همچو آنست کهبرخورداری دادیمش برخورداری زندگانی نزدیکتر باز وی روز رستخیز از حاضر آوردگان بود در دوزخو آن روز که بخواند ایشان را کجااند انبازان من آنانک میگفتنت."