چکیده:
مهم ترین جریان های فکری اسلامی در اندونزی، جریان اسلام سنتی، اصلاح طلبی دینی و جریان روشنفکری یا الهیات لیبرال است. جریان اسلام سنتی میراث دار فرهنگ اسلامی، جریان اصلاح طلبی دینی تحت تاثیر مراکز اسلامی در خاورمیانه مانند مکه، مدینه و قاهره و جریان روشنفکری دینی یا الهیات لیبرال تحت تاثیر اندیشمندان نواندیش مسلمان مانند فضل الرحمان است. پرسش اصلی پژوهش حاضر بررسی جریانهای فکری اسلامگرایی در جهان مالایی خصوصا در مجمع الجزایر اندونزی است. این پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی و استفاده از منابع اصلی، ضمن بررسی مهم ترین ویژگی جریانهای اسلام سنتی، اصلاح طلبی و روشنفکری دینی در جهان مالایی خصوصا در مجمع الجزایر اندونزی، نشان داده است که جریان اصلاح طلبی دینی پیش از دوران مدرن، چگونه شکل گرفت و جریان سنتی چه واکنشی در برابر آن داشت. در نهایت دورنمایی از وضع این سه جریان در اندونزی ارائه شده است.
خلاصه ماشینی:
جریان های سنتی، اصلاح طلبی و روشنفکری دینی در میان مسلمانان اندونزی ١ محمودرضا اسفندیار٢ فائزه رحمان ٣ چکیده مهم ترین جریان های فکری اسلامی در اندونزی، جریان اسـلام سـنتی، اصـلاح طلبـی دینی و جریان روشنفکری یا الهیات لیبرال است .
این پژوهش بـا روش توصـیفی- تحلیلـی و اسـتفاده از منـابع اصـلی، ضـمن بررسـی مهم ترین ویژگی جریانهای اسلام سنتی، اصلاح طلبی و روشـنفکری دینـی در جهـان مالایی خصوصا در مجمع الجزایر اندونزی، نشان داده است که جریان اصلاح طلبی دینی پیش از دوران مدرن ، چگونه شکل گرفت و جریان سنتی چه واکنشی در برابر آن داشت .
در میان مسلمانان اندونزیایی سه جریان عمده دینی را میتوان مشاهده کـرد: جریـان اسلام سنتی که خود را وارث فرهنگ اسلامی و دیرپای این منطقه میدانـد و در واقـع باید آن را اسلام اندونزیایی، یعنی اسلامی که آمیخته با فرهنـگ بـومی اسـت و بسـیار رنگ و بوی عرفانی و صوفیانه دارد، دانست .
جریان اصلاح طلبی و نـوگرایی دینـی، از دیگر گرایش های مهم در تفکر اسلامی در این منطقه است .
اصلاح طلبان اندونزی بر زدودن اسلام از بدعت ها و گشودن باب اجتهاد برای انطباق تعالیم اسلام با شرایط روز و همچنین بهره مندی از دانش های جدید غربی تأکید میکردند (٤٠٢ ,Eliraz ;١٠٠-٧٣ ,٥٩ ,Noer ;٢٠٣-٢٠٢ ,Ricklefs).
نتیجه گیری اسلام سنتی در اندونزی بیشتر رنگ و بوی عرفـانی دارد و حاصـل آمیـزش اسـلام صوفیانه با ارزش های بومی مردم این منطقه است .