چکیده:
زبان قرآن، زبان آموزش تربیتمدار با نگاه تربیت عملی است. هدف نزول قرآن تربیت و تحول فرهنگی همه جانبه است. تربیت، دارای ابعاد، اصول، فروع، عوامل و لوازمی است. در تربیت قرآنی فقط به جنبه شکوفایی فرد و جامعه توجه نشده، بلکه برای به بار نشستن انسان و کمال یافتن او، به چالشهای پیشرو، آفتها و آسیبها و روشهای تربیت و آمادهسازی رهبر جامعه و مبلغان نیز عنایت تمام شده است؛ زیرا امر تربیت با همه اینها پیوند دارد و محققان باید تلاش کنند تا آنها را از لابهلای آیات و سورهها استخراج نمایند. در این مقاله تلاش شده، بنیادیترین عوامل تربیت در پنج سوره آغازین نزول مورد بررسی قرار گیرد. رابطه متقابل انسان با خدا، تقوا، اصلاحات فردی و اجتماعی، انذار و بشارت، تذکر و یادآوری، رابطه فقر مطلق با غنی مطلق، پیشبینی تهدیدها و راهکارهای مقابله با آن، توجه ویژه به راهنما در مراحل گوناگون، از جمله عواملی است که به آن توجه شده است.
خلاصه ماشینی:
در تربيت قرآني فقط به جنبه شکوفايي فرد و جامعه توجه نشده، بلکه براي به بار نشستن انسان و کمال يافتن او، به چالشهاي پيشرو، آفتها و آسيبها و روشهاي تربيت و آمادهسازي رهبر جامعه و مبلغان نيز عنايت تمام شده است؛ زيرا امر تربيت با همه اينها پيوند دارد و محققان بايد تلاش کنند تا آنها را از لابهلاي آيات و سورهها استخراج نمايند.
سورههاي آغازين قرآن، تفسیر تربیتی، عوامل تربيت، تربیت قرآنی طرح مسئله هر چند در اين مقاله تبيين و بررسي عوامل بنيادين تربيت در پنج سوره آغازين نزول بر اساس سير نزول ترتيبي، مورد نظر نيست و غرض اصلي بيان عوامل بنيادين تربيت و آشکار نمودن فضاي تحول در آغاز نزول است، اما تلاش شده است بر اساس جداول معروف مسند و غيرمسند به موضوع نگريسته شود.
ک: بهجتپور، 1388: ۲۰۳) تحليل و بررسي غير از آيات آغازين نزول در جايجاي قرآن کريم به نقش ويژه مربي در ارتقا و تربيت مردم اشاره شده است.
نتيجه از بررسي سورهها و آيات آغازين نزول قرآن کريم به اين نتيجه ميرسيم که خداي متعال براي تربيت بندگانش افزون بر طرح موضوعات و مطالب اساسي و مورد نياز بشر در يک فرايند و سير منطقي، از عوامل خاص و متناسب با فطرت، عقلانيت و طبيعت انسان بهره جسته تا به اين شکل آنها را تحت تربيت خود قرار داده، متعالي نمايد.