چکیده:
تجارت الکترونیک انقلاب صنعتی سده بیست و یکم نامیده میشود که با پیدایش اینترنت به سرعت رو به پیشرفت و گسترش است گرچه استفاده از وسایل الکترونیکی در تجارت امر تازهای نیست و زمانی طولانی است که از تلفن و تلگراف در مذاکرات و توافق تجاری استفاده میشود. روابط تجاری افراد نیز به تبع این پیشرفت دستخوش دگرگونی گشته و امور حقوقی را نیز در این پیشرفت به دنبال کشانده است.
تجارت الکترونیک حقوقدانان را وامیدارد که با این پدیدهها آشنا شوند و نه تنها مشاوران خوبی در قراردادهای تجاری باشند بر دانش حقوقی کشور نیز در این عرصه بیفزایند و مراکز آموزشی و دستگاه قضایی را به این آگاهیها مجهز سازند علاوه بر این در موارد ضروری نیز پیشنویس قوانین و مقرراتی را هماهنگ با جهان و متناسب با مبانی حقوقی کشور تدوین و پیشنهاد کنند. در این تحقیق با توجه به این که آثار حقوقی این نوع قراردادها از اهمیت بسزایی برخوردار می باشد، به بررسی برخی ازقوانین موجود در خصوص حقوق و تکالیف متعاملین در بیع الکترونیک با شرایط خاص خود پرداخته شده است.
خلاصه ماشینی:
از یک طرف نحوه انعقاد و مبادله اطلاعات و خواسته ها بین طرفین قرارداد به نحوی است که امکان اعمال تمـامی احکام بیع سنتی در اینگونه عقود وجود ندارد و از سوی دیگر عدم اعمال این مقررات نه تنها باعث فراهم شدن زمینه های سودجویی برای برخی افراد میگـردد بلکـه باعـث سردرگمی سایر افراد جامعه و همچنین بروز مشکلات حقوقی و اقتصادی جدیـدی در این راستا میگردد.
ناصر، کاتوزیان، قواعد عمومی قراردادها، جلد پنجم ، ش٩٤٠ برخی از خیارات به نوعی است که اساسا تحقق این نوع خیارات در عقود منعقده از راه دور به هیچ عنوان امکان پذیر نمیباشد برای مثال امکان تحقق خیار مجلـس در عقـود بین غائبین از جمله عقد واقع شده از طریق الکترونیک وجـود نـدارد چـرا کـه بـرای تحقق این خیار حضور فیزیکی متبایعین یا وکلای آنها در محل واحد شرط میباشـد.
١ و با توجه به نحوه انعقاد قراردادهای الکترونیکی حتی میتوان بر ایـن عقیـده بـود کـه وجود خیارات مصرح در قانون در این نوع قراردادها بیشتر احساس میشود چرا که در اینگونه عقود خریدار اشراف چندانی برای بررسی موضوع مورد معامله ندارد و صرفا از طریق تعریف و توصیف صورت گرفته از سوی بایع اقدام به خرید مینماید.
به عبارت بهتر با توجه به اینکه تجارت الکترونیکی در برخی موارد میتواند توسط دو شخصی کـه در کشـورهای متفـاوتی اقامـت دارنـد منعقد شود قانون حاکم بر تعهدات طرفین دارای اهمیت خاصی خود ذکر این نکته لازم میباشد که علیرغم این که قانون تجارت الکترونیکی کشور توجه به قواعد بین المللی را در تفسیر مواد این قانون مورد توجه قرارداده است اما با این حـال نمـیتـوان اهمیـت تعیین قانون حاکم بر قرارداد را نفی کرد چرا که حداقل تفـاوتهـایی در بـین قـوانین تجاری الکترونیکی کشورها وجود خواهد داشت حتی اگر همه کشورها از یـک قـانون نمونه اقتباس کرده باشـند.