چکیده:
مالیات ها علاوه بر وظیفه تامین مالی دولت از جنبه های دیگری نیز دارای اهمیت می باشند. زیرا مالیات ها یکی از ابزارهای اقتصادی دولت، جهت دخالت در بازار در مواقع لزوم و وسیله ای برای تامین مالی دولت، جهت نیل به دیگر اهداف مورد توجه جوامع بشری می باشند . به طور کلی همه ی دولت ها با هر ساختار سیاسی دارای سه هدف اصلی هستند: ثبات اقتصادی، توزیع عادلانه درآمد و تخصیص بهینه منابع. مالیات ها از یکسو با توجه به اصابت مالیاتی بر شرایط توزیعی جامعه تاثیرگذار هستند و از سوی دیگر، با جا به جایی منابع از بازاری به بازار دیگر آثار تخصیصی به همراه دارند. از این رو، متخصصان اقتصاد همواره در پی شناسایی پایه هایی از مالیات هستند که کمترین عدم کارایی را به جامعه تحمیل کند. در میان انواع مالیات ها ،تنها پایه مالیاتی که چنین ویژگی دارد مالیات های زیست محیطی است. این پایه مالیاتی که بر انواع آلودگی های محیط زیستی اعمال می شود نه تنها کارایی را خدشه دار نمی کند، بلکه به دلیل کاهش هزینه های ناشی از آلودگی فایده اجتماعی را نیز افزایش می دهد و به این نوع مالیات اصطلاحا مالیات سبز نامیده می شود.
از این رو هدف مقاله ی حاضر مروری بر مفاهیم مالیات سبز، معایب و مزایای آن و بررسی جنبه های مختلف این نوع از مالیات ها می باشد .
خلاصه ماشینی:
"این پایه مالیاتی که بر انواع آلودگی های محیط زیستی اعمال می شود نه تنها کارایی را خدشه دار نمی کند، بلکه به دلیل کاهش هزینه های ناشی از آلودگی فایده اجتماعی را نیز افزایش می دهد و به این نوع مالیات اصطلاحا مالیات سبز نامیده می شود.
در واقع ، استفاده از مالیات های زیست محیطی روشی نوین برای تخصیص بهینه ی منابع در راستای افزایش رفاه اجتماعی است (اسکویی و ناهیدی ، 1386 ) این پایه ی مالیاتی که برای انواع آلودگی های محیط زیستی اعمال می شود نه تنها کارایی را خدشه دار نمی کند بلکه به دلیل کاهش هزینه های ناشی از آلودگی فایده ی اجتماعی را نیز افزایش می دهد و به این نوع مالیات ، اصطلاحا مالیات سبز می گویند .
این نکته از یک سو اثر اختلال زایی مالیات های دیگر را کاهش داده و از سوی دیگر برای جامعه به دلیل کاهش آلودگی فواید بسیاری دارد (سید نژاد فهیم و اقدامی ، 1390 ) یـک ایده ی اساسی برای مالیات سبز این است که تولید فقط باید با منفعت زیست محیطی همراه باشد.
از سوی دیگر ، جایگزینی این مالیات به جای مالیات های دیگر آثار تخریبی و اختلال زایی سیستم مالیاتی کاهش یافته و به عبارتی کارایی افزایش می یابد (سید نژاد فهیم و اقدامی ، 1390) 2- مالیات غیرمستقیم زیست محیطی نوع دیگری از مالیات های زیست محیطی است که به جای اخذ مالیات مستقیم برحسب هر واحد آلودگی، مالیات را بر نهاده های تولیدی و یا کالاهای مصرفی که استفاده از آنها به نوعی با آسیب زیست محیطی در ارتباط است وضع می کنند."