چکیده:
شناخت و بررسی امکانات و تواناییها و به دنبال آن تعیین سطوح توسعهیافتگی نواحی روستایی گام نخست در فرآیند برنامهریزی و توسعه به شمار میرود. از اینرو پژوهش حاضر با هدف سنجش سطوح توسعهیافتگی دهستانهای شهرستان اردبیل بر اساس تکنیکهای تصمیمگیری چند شاخصه انجام شده است. این پژوهش بر اساس هدف کاربردی و بر اساس ماهیت توصیفی- تحلیلی است. جامعه آماری شامل 10 دهستان شهرستان اردبیل است. اطلاعات مورد نیاز شامل 76 متغیر در قالب 7 شاخص از طریق سرشماری عمومی نفوس و مسکن و سالنامه آماری 1390 فراهم گردید. برای سنجش میزان توسعهیافتگی از تکنیکهای تصمیمگیری چند شاخصه ویکور، الکتر و تاکسونومی بهره گرفته شده است و با استفاده از آزمون همبستگی تاوکندال در محیط spss به آزمون فرضیات اقدام گردید. نتایج حاصل از تکنیکهای تصمیمگیری بر اساس میانگین رتبهها بیانگر این موضوع است که دهستانهای شهرستان از لحاظ شاخصهای توسعه در وضعیت متعادل قرار ندارند، به گونهای که از بین 10 دهستان شهرستان اردبیل، 6 دهستان برخوردار از توسعه، 2 دهستان نیمه برخوردار و 4 دهستان محروم از توسعه بودند. همچنین نتایج حاصل از آزمون تاوکندال نشان داد که بین دو متغیر جمعیت و نزدیکی مرکز هر دهستان به مرکز شهرستان و میانگین رتبهای بدست آمده ارتباط معنیداری وجود ندارد و این دو مؤلفه تأثیری در توسعهیافتگی دهستانها ندارند؛ ولی بین متغیر اشتغال و میانگین رتبههای هر دهستان رابطه مثبت و معنیدار وجود دارد و درصد اشتغال بر سطح توسعهیافتگی تأثیر مثبت دارد. در نهایت راهکارهایی جهت تهیه و اجرای برنامهها به منظور توسعه یکپارچه و متوازن روستایی در سطح شهرستان ارائه گردید.
The development of a comprehensive process of economic, social, cultural and political activities aimed at continuous improvement of the entire population's life and the fair distribution of resources is one of its key pillars. It has now become apparent that the achievement of development depends on the consideration of rural settlements and rural areas as a core part. In this regard, this study tries to reach the developmental levels and also the balanced development at the level of rural districts of Ardabil city by understanding the location and distribution of developmental indicators in this area and utilizing several techniques. Indicator analyzes the desired indicators and, by identifying the effective factors in their development and leveling them, provide strategies for achieving equilibrium in these areas. By determining the extent of each of these villages, officials and Specialists in this field will help to understand the feedback and investment and its impact on decision making.