چکیده:
هدف: هدف محققان در این پژوهش، بررسی نقش واسطه ای عقلانیت دینی بین رابطه دینداری والدین با تاب آوری و سلامت روان دانشجویان بود. روش: روش پژوهش، همبستگی و جامعه آماری آن، شامل دانشجویان دختر دانشگاه الزهرا و والدینشان بوده که نمونه ای به تعداد 308 نفر دانشجو و پدر و مادر آنها به روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند. دانشجویان به پرسشنامه های عقلانیت دینی میردریکوندی، سلامت روان گلدبرگ و تاب آوری کانر- دیویدسون و والدین آنان به پرسشنامه دینداری خدایاری فرد پاسخ دادند. پایایی پرسشنامه ها از روش آلفای کرونباخ و روایی آنها به کمک نظر متخصصان و اساتید روان شناسی در حد مطلوب گزارش شده است.
یافته ها: یافته های حاصل از تحلیل مسیر که توسط نرم افزار لیزرل 8,7 انجام شد، نشان داد که مدل مدّ نظر، برازش بسیار خوبی دارد و اثر مستقیم دینداری والدین بر عقلانیت دینی دانشجویان و عقلانیت دینی دانشجویان بر تاب آوری و سلامت روان آنها معنادار است. همچنین اثر غیر مستقیم دینداری مادر بر سلامت روان و تاب آوری نیز معنادار به دست آمد که این اثر غیر مستقیم در پدر، غیر معنادار است. نتیجه گیری: نتایج حاکی از آن بود که عقلانیت دینی واسطه ای مناسب بین دینداری والدین، به ویژه دینداری مادر، با تاب آوری و سلامت روان دانشجویان محسوب می شود؛ به این معنا که به میزانی که والدین از دینداری بالاتری برخوردار باشند، عقلانیت دینی فرزندانشان افزایش می یابد و این موجب افزایش تاب آوری و سلامت روان در میان آنان می شود.
خلاصه ماشینی:
"با توجه به اینکه خرد، پدیدهای فرهنگی است و تعاریف متفاوتی در فرهنگهای مختلف دارد(یانگ، 2001؛ نقل از: ملکمحمدی و همکاران، 1392)، در این پژوهش بر آن شدیم تا عقلانیت مورد تأیید دین اسلام را بررسی کرده، به دنبال کشف عوامل شکلدهنده و تأثیرات احتمالی آن باشیم که میتواند پیامدهایی همچون آنچه در پژوهشهای غربی بر مبنای تعاریف خاص خردمندی مطرح است، یا فراتر از آن داشته باشد.
آیا دینداری مادر به واسطۀ عقلانیت دینی، بر تابآوری و سلامت روان دانشجویان دختر تأثیر غیر مستقیم دارد؟ مدل مفهومی پژوهش: (رجوع شود به تصویر صفحه) ج) روش پژوهش حاضر از نوع توصیفی- همبستگی و جامعۀ آماری آن، شامل دانشجویان دختر دانشگاه الزهرا به همراه والدینشان است.
با توجه به نتایج به دست آمده میتوان نتیجه گرفت که مدل با دادهها برازش مناسبی دارد و میتوان مدلی که در ابتدا ارائه شد، مبنی بر نقش واسطهای عقلانیت دینی بین دینداری والدین با میزان تابآوری و سلامت روان دانشجویان را پذیرفت.
هـ) بحث و نتیجهگیری این پژوهش به بررسی نقش واسطهای عقلانیت دینی بین رابطۀ دینداری والدین با تابآوری و سلامت روان دانشجویان پرداخته است.
همچنین رد شدن پاسخ منفی سؤال اول که بررسی اثر غیر مستقیم دینداری پدر بر تابآوری و سلامت روان دانشجویان دختر به واسطۀ عقلانیت دینی بود، نیز میتواند از اینجا ناشی شود که در خانه، نقش محوری با مادر است و اوست که تعامل بیشتر با فرزند خود دارد؛ لذا تأثیرگذاری پدر کمتر از مادر خواهد بود."