چکیده:
نوشتار آلاحمد نمودی اجتماعی از تحولات ایران دهههای چهل و پنجاه است که در اصل به دنبال وام گیری از نوآوری های «دیگری» است. قلم وی سبک سلین، نویسنده فرانسوی، را بشدت تداعی میکند: عصبیت، کاربرد دشواژهها، ایجاز، کوتاه نویسی، جملههای بریده، زبان محاورهایی را در نزد دو نویسنده میآفرینند که گویی همزادند. تحلیل جامعهشناختی ادبیات، ردّ پای رویدادها و عناصر اجتماعی یک دوره را در متن می کاود، و تظاهر آن ها را به شکل سبک نویسندگان مختلف درمییابد. در این مقاله، زبان عامیانه و ارتباطش با عناصر ورویدادهای اجتماعی را بررسی و نحوه نمود آن را در نوشتار سلین و آلاحمد با نگاهی جامعهشناخت تحلیل نموده، و نشان دادهایم که چگونه ادبیات صرفا واکنش به رویدادها نیست بلکه در ذات، از جنس اجتماع، در برشی از زمان است، بگونهای که نوشتار آلاحمد، زبان جامعهی آشوبزدهی دگرگرایی است که به سیاق دیگری(سلین) زبان عامیانهی لختی را در نوشتار خود توسعه دادهاست
خلاصه ماشینی:
در این مقاله، زبان عامیانه و ارتباطش با عناصر و رویدادهای اجتماعی را بررسی و نحوۀ نمود آن را در نوشتار سلین و آلاحمد با نگاهی جامعهشناختی تحلیل کرده و نشان دادهایم که چگونه ادبیات صرفا واکنش به رویدادها نیست؛ بلکه در ذات، از جنس اجتماع در برشی از زمان است، بهگونهای که نوشتار آلاحمد زبان جامعۀ آشوبزدۀ دگرگرایی است که به سیاق دیگری (سلین) زبان عامیانۀ برهنهای را در نوشتار خود توسعه داده است.
از این نگاه، جلال آل احمد نویسندهای است که آثار ادبی را وسیلهای برای ابراز اندیشههای اجتماعی ـ سیاسی و مذهبی میداند (خواجه مراد اف، 1387).
مثلا در مقالۀ «بررسی تأثیر زبان لویی فردینان سلین در سفر به انتهای شب بر مدیر مدرسۀ جلال آل احمد» (فارسیان و نجاتی، 1394) نویسندگان چگونگی اثرپذیری قلم آل احمد از سلین را از نظر نحوۀ بهکارگیری زبان عامیانه بررسی کردهاند.
آنچه بیشتر در سبک سلین مطرح است، نوآوری در کاربرد زبان عامیانۀ فرانسه برای خلق یک اثر ادبی است (همانجا).
در این تحقیق سعی بر آن است تا زبان عامیانه و ارتباطش با عناصر اجتماعی بررسی شود و نحوۀ نمود آن در نوشتار سلین و آل احمد با نگاهی جامعهشناخت تحلیل شود.
اهداف این دو نویسنده از بهکارگیری زبان عامیانه چه بوده است؟ بیشک جلال آل احمد و لویی فردینان سلین فرانسوی از بزرگترین نویسندگان متعهد هستند که برای آگاهی مردم و تحول فرهنگ و ادبیات گامهای بزرگی برداشتهاند.
از سوی دیگر آشنایی آل احمد با آثار لویی فردینان سلین وی را در بهکارگیری زبان عامیانه ترغیب کرده است.