چکیده:
بهره وری کل عوامل (TFP)، معیاری است که توصیف کننده استفاده صحیح و بهینه از عوامل تولید و همچنین درجه دستیابی به اهداف از پیش تعیین شده است. بررسی روند تغییرات بهره وری، منجر به کسب اطلاعاتی از وضعیت کارآیی، تکنولوژی و دانش فنی در یک سازمان می شود. لذا با مطالعه روند تغییر بهره وری، می توان به منظور بهبود عملکرد قسمت های مختلف سازمان و یا توسعه و پیشرفت سازمان در بازار رقابت، برنامه ریزی کرد.
در برنامه چهارم توسعه، تمامی سازمانها و دستگاه های اجرایی مکلف شده اند، که سهم ارتقای بهره وری کل عوامل تولید را در رشد تولید معین نموده و الزامات و راهکارهای لازم برای تحول کشور از یک اقتصاد نهاده محور به یک اقتصاد بهره ور محور را مشخص نمایند.
این مقاله به جهت پوشش اهداف مذکور، مدل محاسبه رشد بهره وری مالمکوئیست و تلفیق آن با مدل های تحلیل پوششی داده ها (DEA) را ارایه می دهد، همچنین به عوامل موثر در رشد بهره وری کل عوامل، از قبیل تغییرات کارآیی، تغییرات تکنولوژی و دانش فنی پرداخته و سهم هر یک از آن عوامل را در روند تغییرات بهره وری معین می نماید. این مقاله همچنین در یک مطالعه موردی، به بررسی رشد بهره وری کل عوامل در میادین نفتی منطقه لاوان، که تحت نظارت و بهره برداری شرکت نفت فلات قاره ایران است، می پردازد و تاثیر تغییرات کارآیی و تکنولوژی را در رشد بهره وری این میادین مشخص می نماید.
خلاصه ماشینی:
محاسبه رشد بهره وری کل عوامل و بررسی تغییرات کارآیی و تکنولوژی به کمک مدلهای تعمیم یافته تحلیل پوششی داده ها؛ با یک مطالعه موردی در میدانهای نفتی تاریخ دریافت : ٨٥/٤/٢٧ تاریخ پذیرش : ٨٥/١٠/١٦ 1 دکترمحمدرضا علیرضائی 2 محسن افشاریان چکیده بهره وری کل عوامل ٣ (TFP)، معیاری است که توصیف کننده استفاده صحیح و بهینه از عوامل تولید و همچنین درجه دستیابی به اهداف از پیش تعیین شده است .
4 این مقاله به جهت پوشش اهداف مذکور، مدل محاسبه رشد بهره وری مالمکوئیست و تلفیق آن با مدلهای تحلیل پوششی داده ها٥ (DEA) را ارائه می دهد، همچنین به عوامل مؤثر در رشد بهره وری کل عوامل ، از قبیل تغییرات کارآیی ، تغییرات تکنولوژی و دانش فنی پرداخته و سهم هر یک از آن عوامل را در روند تغییرات بهره وری معین می نماید.
این مقاله همچنین در یک مطالعه موردی ، به بررسی رشد بهره وری کل عوامل در میادین نفتی منطقۀ لاوان ، که تحت نظارت و بهره برداری شرکت نفت فلات قاره ایران است ، می پردازد و تأثیر تغییرات کارآیی و تکنولوژی را در رشد بهره وری این میادین مشخص می نماید.
3 Total Factor Productivity 4 Malmquist index 5 Data Envelopment Analysis در دنیای امروز، ارتقای بهره وری یکی از اولویتهای ملی هر کشور به حساب می آید، زیرا ادامه حیات اقتصادی کشورها، رشد اقتصادی و بهبود سطح زندگی افراد یک جامعه ، وابسته به ارتقای بهره وری است .
Fare, Grosskof, Lindgren and Roos 2.
Fare, Grosskof, Norris and Zhang 3.
(1992) Productivity Developments in Swedish Hospital: A Malmquist Output Index Approach in Charnes,Cooper,Lewin and Seiford ,Data Envelopment Analysis; Boston: Kluwer Academic Publishers.