چکیده:
در چند دهه ی گذشته انسان با سرعت زیادی در حال پیشرفت در زمینه های مختلفی بوده است و این سرعت رشد زیاد او باعث شده است تا سرعت استفاده ی او از منابع طبیعی و محیط زیست پیرامونش چندین برابر شود. این دخل و تصرف انسان فقط به بهره برداری از محیط زیست و منابع طبیعی خلاصه نمیشود و همواره با آلودگی و تخریب و تغییر محیط زیست همراه بوده است . برای بررسی این اثرات و پیش بینی اثرات احتمالی قوانین و ضوابطی پدید آمده است که قبل از اجرای هر پروژه و طرح ، جنبه های مختلف زیست محیطی آن را ارزیابی میکنند. ارزیابی اثرات زیست محیطی فرآیند گروهی است که طی آن متخصصین مختلف به شناسایی و ارزیابی اثرات مثبت و منفی طرح یا طرح های توسعه بر بخش های بوم شناختی، اقتصادی و اجتماعی محیط زیست میپردازند و در صورت پذیرش توسعه موردنظر راهکارهایی جهت کاهش و یا رفع اثرات منفی ارائه میدهند. روش های مختلف و متعددی برای ارزیابی اثرات محیط زیستی پروژه ها وجود دارد که هر یک از آن ها با توجه به صلاحیت متخصصین ، دسترسی به اطلاعات موردنیاز، بودجه ، زمان و فناوریهای رایانه ای بر اساس قابلیت استفاده از آن ها در یک کشور انتخاب میشوند. در این مقاله سعی شده است تا روش های مختلف ارزیابی اثرات زیست محیطی معرفی شوند و در کنار آن مزایا و معایب آن ها نیز بیان شوند. هدف از این پژوهش کمک به تحلیلگران و پژوهشگرانی است که میخواهند در راستای ارزیابی اثرات زیست محیطی فعالیت کنند.
خلاصه ماشینی:
بررسی انواع روش های متداول ارزیابی اثرات زیست محیطی (EIA) به همراه بررسی کاربردی روش ها ١، احمد آرائیان ٢، ذولفقار خانی ٣ محمد معتمدی ١ استاد دانشگاه آزاد اسلامی واحد شیروان ٢ دانشجوی دکترای جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه آزاد اسلامی شیروان ٣ دانشجوی دکترای جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه آزاد اسلامی شیروان چکیده در چند دهه ی گذشته انسان با سرعت زیادی در حال پیشرفت در زمینه های مختلفی بوده است و این سرعت رشد زیاد او باعث شده است تا سرعت استفاده ی او از منابع طبیعی و محیط زیست پیرامونش چندین برابر شود.
روند استاندارد EIA دارای پنج مرحله زیر است (جوناتان و اما٣، ٢٠١٠): غربالگری: تصمیم گیری در مورد لزوم اجرای اثرات زیست محیطی بر اساس اطلاعات جمع آوری شده تعیین محدوده کار: جمع آوری اطلاعات زیست محیطی از طریق مشورت با سازمان های مربوطه و کارشناسان و بررسی قوانین و مقررات تهیه گزارش ارزیابی: شناسایی و ارزیابی گزینه ها برای دستیابی به هدف و توسعه پایدار و بررسی اثرات زیست محیطی مربوط به هر جایگزینی 1 Environmental Impact Assessment, EIA 2 Pacifica & Achieng 3 Jonathan & Emma بازنگری: بررسی اقدامات برای جلوگیری و یا به حداقل رساندن اثرات نامطلوب پروژه پیشنهادی پایش : شامل اقدامات کاهش اثرات منفی در مرحله طراحی پروژه و اجرای آن اگر شناسایی و تفسیر گزینه های مختلف با عینیت قابل قبول علمی و قوت قابل قابل توجیه ریاضی همراه باشد، در این حالت انتخاب گزینه موردنظر ساده تر میشود (صالحی و مرادی، ١٣٩٠).