چکیده:
هدف این مطالعه بررسی اعتبار نظریه برابری قدرت خرید (PPP) در ایران با استفاده از دادههای سالانه طی دوره زمانی 1339 تا 1396 میباشد. معمولاً، از آزمونهای ریشه واحد معمولی (مانند ADF) برای آزمون این نظریه استفاده میشود، ولی از آنجایی که در بازار ارز ایران چندین دوره ثبات و چندین دوره شوک شدید وجود دارد، به دلیل وجود چنین رفتار غیرخطی، نمیتوان از آزمونهای ریشه واحد خطی معمولی برای آزمون تئوری برابری قدرت خرید استفاده نمود. در این راستا، از آزمون ریشه واحد غیرخطی مارکوف سوئیچینگ (MSADF) در کنار آزمون ریشه واحد خطی ADF برای بررسی نظریه برابری قدرت خرید استفاده گردید. نتایج آزمون ADF حاکی از عدم برقراری برابری قدرت خرید است؛ این در حالی است که آزمون MSADF اعتبار این تئوری را در برخی دورهها در اقتصاد ایران مورد تأیید قرار میدهد. نتیجه به دست آمده از آزمون غیرخطی، قابل انتظار به نظر میرسد، چرا که در اغلب سالها طی دوره زمانی مورد مطالعه، بازار ارز تحت کنترل دولت قرار داشته است.
خلاصه ماشینی:
بسیاری از مطالعات تجربی با استفاده از آزمون¬های ریشه واحد معمولی به بررسی نظریه برابری قدرت خرید در ایران اقدام کرده¬اند، ولی با توجه به اینکه بازار ارز ایران دوره¬های باثبات و همچنین شوک¬های بزرگی را تجربه کرده است، لذا به نظر می¬رسد آزمون¬های ریشه واحد خطی نتوانند بر اساس سری زمانی نرخ ارز حقیقی، فرضیه برابری قدرت خرید را به درستی مورد آزمون قرار دهند.
مرور مطالعات تجربی نیز حاکی از آن است که ارزیابی تئوری برابری قدرت خرید با استفاده از آزمون¬های غیرخطی کمتر مورد توجه قرار گرفته است و در داخل کشور هیچ مطالعه¬ای با استفاده از آزمون ریشه واحد مارکوف- سوئیچینگ به بررسی اعتبار این نظریه نپرداخته است.
لذا در این راستا، مطالعه حاضر به بررسی اعتبار نظریه برابری قدرت خرید در ایران طی دوره¬ی زمانی 1339-1396 و در چارچوب آزمون غیرخطی ریشه واحد مارکوف- سوئیچینگ می¬¬پردازد.
به دلیل اینکه حداقل پنج نرخ ارز در نظام ارزی ایران شکل گرفته است، از این رو نظریه برابری قدرت خرید را در قالب روش هم¬انباشتگی برای پنج نرخ حقیقی مؤثر و شاخص¬های متفاوت قیمت در ایران مورد آزمون و بررسی قرار داده¬اند.
Si Mohammed Panel Error Correction Model Vasconcelos & Junior Nonlinear Unit Root Test بررسی کرده¬اند.
3- 2- دادههای تحقیق در این تحقیق برای بررسی نظریه برابری قدرت خرید از دادههای سالانه نرخ ارز حقیقی در بازه سالهای 1339 تا 1396 استفاده شده است.
برآورد آزمون ریشه واحد خطی ADF نشان داد که متغیر نرخ ارز حقیقی پایا نبوده و لذا نمی¬توان برقراری فرضیه برابری قدرت خرید در ایران را تأیید کرد.