چکیده:
انسان موجودی طبیعی با نیاز های متنوع و اشتراکات بسیار با طبیعت است . ارتباط با طبیعت سبب آرامش
روحی و جسمی فرد میشود. ولی قرارگیری در فضای مدرن, افزایش جمعیت و رشد شهر نشینی» سبب دوری
محل زندگی فرد از طبیعت شده و شهرها را با کمبود فضای سبز روبرو نموده است که عواقب ناگواری را برای
انسان مدرن بوجود آورده است. محیط طبیعی سبب بهبود کیفیت زندگی و آرامش بخشی روانی فرد میشود. از
این رو در این مقاله که بر اساس روش توصیفی-تحلیلی تهیه گشته سعی بر آن شده است که ضمن بررسی
نظریه ها در حوزه ی تعامل انسان و طبیعت و ادراکات روان شناسانه محیط های طبیعی, به شناخت و بررسی
متغیرهای محیطی طبیعی که برای پاسخگویی به نیازهای روانی انسان تبیین گشته پرداخته شود. یافته های
این پژوهش بیانگر آن است که های محیط طبیعی همچون خوانایی, تناسبات و مقیاس, سلسله مراتب و
ابعاد و اندازه فضاهاء تداوم » عبور و مکث , توجه به عوامل فیزیکی همچون حذف آلودگی های صوتی,» استفاده از
نور روز در فضاهای داخلی, شکل و طراحی فضاهای داخلی و خارجی(ارتباط با فضای سبز بیرون)» رنگ دیوارها
و اشیاء و... در خاصیت آرامش بخشی محیط موّئر است. با توجه به جنبه های روان شناختی منظر و نظریه های
ادراک محیط. عواملی واکنش فرد را به محیط تعیین می کند و سبب ترجیح محیط طبیعی توسط فرد می
شوند. این معیارها عبارتند از : خوانایی» انسجامء پیچیدگی» رازگونگی, شگفتی, همگونگی, سازگاری با محیط,
تنوع » جاودانگی و... که از لحاظ عینی و ذهنی مورد بررسی قرار گرفته است.
خلاصه ماشینی:
- راجرز اولريچ (١٩٨٤٢٠٠٠,Ulrich) : متأثر شدن از محيط طبيعي در محيط انسان ساخت مبتني بر رويکرد رفتاري پيشاشناختي، حضور عناصر طبيعي، معماري به مثابه محيطي شفابخش - هيلد براند (٢٠٠٨ ,Hildebrand): توجه به وابستگي هاي ذاتي و نهادين انسان به طبيعت ، تأکيد بر ضرورت امکان تجربه ي طبيعت در محيط ، فراهم آوردن تجربه ي طبيعت (غير مستقيم ) در معماري، تأکيد بر مؤلفه هايي دلالت کننده در برقراري رابطه معماري و محيط طبيعي: "پناه / ماوراء نمود/ چشم انداز"، "جذابيت و ابهام " و "پيچيدگي در محيط " - استفان و راشل کاپلان (١٩٩٦,Kaplan : مورد ملاحظه قرار دادن ابعاد انسان ، مادي و رواني و روحي ادراک طبيعت در محيط انسان ساخت ٤-١- رويکرد روانشناسانه ادراک طبيعت ارزيابي و ادراک انسان از طبيعت با رويکردي روان شناسانه به طور عامل در حوزه هاي متفاوتي قابل بازشناسي و بررسي مي باشد که در ادامه به تعدادي از رويکردهاي مهم در مبحث روان شناسي محيط طبيعي مي پردازيم : 47 (به تصویر صفحه رجوع شود ) در رويکرد نخست ادراک از طبيعت را در سه وجه تاريخي، کارکردي و اکولوژيکي طبقه بندي مي نمايد : ( An (introduction to environmental psychology,54 نمودار ١: رويکرد نخست ادراک طبيعت (براساس پژوهشي از قره بگلو ، ١٣٩٣ : ١٥٠) در ادبيات موضوع با محوريت نحوه ي ادراک طبيعت در محيط بر دو رويکرد کلي ديگر دلالت دارد که مواضعي يکسان با نحوه بياني متفاوت مي باشند.