چکیده:
مسکن به مثابه جزیی از نظام فضایی روستا از ویژگیهای خاص ساختاری- کارکردی برخوردار است. این پدیده در دهه های اخیر به سبب گسترش فعالیتهای عمرانی، در معرض دگرگونی قرار گرفته است.
یکی این گونه طرحها، طرح بهسازی و نوسازی مسکن روستایی است که اجرای آن در برپایی دگرگونی در ساخت و کارکردهای خانه های روستایی نقش آشکاری برعهده داشته است. با توجه به ترغیب شهرگرایی و فقدان توجه لازم به ارتباط بین ساختار و کارکردهای خانه های روستایی، این دگرگونیها در پاره ای موارد زمینه ساز ایجاد نوعی دوگانگی بین مسکن و فعالیتهای بنیادین خانوارهای روستایی شده است. این مقاله می کوشد، دگرگونی های حاصل از فعالیتهای نوسازی (و بهسازی) در عرصه مسکن روستایی را در چارچوب قانونمندی عام رویکرد “پویش ساختاری- کارکردی” مورد تدقیق قرار دهد. این قانونمندی حاکی از این واقعیت آشکار است که تغییر در ساختار کالبدی، چه آگاهانه و چه ناآگاهانه، زمینه دگرگونی فعالیتها و روابط را هم فراهم می آورد.
خلاصه ماشینی:
از نظـر نـوع عایق به کار رفته در ساختمان یافته های پژوهش نشـان مـی دهـد، قبـل از نوسـازی حـدود ٤٧ درصد عایق مساکن از نوع خشتی و کاه و گل بوده که این رقم بعد از نوسازی به صفر درصد رسیده است و با اجرای طرح مزبور حدود ٣٥ درصد عایق بامهای مسـاکن روسـتایی از نـوع ایزوگام است .
با توجه به بررسـی هـای صـورت پذیرفتـه به سبب افزایش هزینه های ساخت مسکن در کشور و گرانی مصالح ساختمانی و عـدم توانـایی مالی اکثر سازندگان مسکن روستایی در محدوده مورد مطالعه ، مساکن احـداثی بـه سـبب ایـن عوامل یا به صورت نیمه کاره رها شده و یا برای کاهش هزینه های جاری و تکمیـل آن، اقـدام به کاهش زیربنا و حذف فضاهای تولیدی ـ تدارکاتی کرده اند.
نتایج پژوهش نشان می دهد؛ اجـرای طـرح بهسـازی و نوسـازی در محـدوده مـورد مطالعـه ، دگرگونی ساختاری- کارکردی مسکن روستایی را به همراه داشته است ، به گونه ای از عناصـر سنتی مساکن در محدوده مورد مطالعه کاسته شده و مساکن جدیـد کـاملا بـا سـبک معمـاری شهری طراحی و ساخته شده و یا در حال در حال ساخت هستند.
در نهایت ، تحولات ایجاد شده در ویژگی های کالبدی- فضایی مسـاکن روسـتایی را بـه سـبب اجرای طرح نوسازی و بهسازی مسکن روستایی در محدوده مورد مطالعه مـی تـوان در مـوارد زیر خلاصه نمود.
stiglitz-sen-fitoussi; 16.