چکیده:
با مطالعه چگونگی استفاده از زمین در هر کشور با قطعیت می توان نتیجه گرفت که آینده آن کشور چه خواهد شد. افزایش جمعیت و رشد سریع شهرنشینی بعد از جنگ جهانی دوم در اغلب کشورهای جهان به ویژه کشورهای در حال توسعه، مسبب بروز مشکلات متعددی برای بشر از جمله تغییرات کاربری اراضی طبیعی شده است. ارزیابی کاربری ها با توجه به روش های متعددی مورد واکاوی قرار می گیرد و بهترین راهکار روش ترکیبی استفاده از سنجش از دور، سیستم اطلاعات جغرافیایی است که با مقایسه مطالعات پیشین در مقیاس بزرگ نسبت به روش های مرسوم میدانی می توان دریافت که ازنظر زمان و هزینه مقرون به صرفه تر و همچنین کارآمدتر خواهد بود. در مطالعه پیش رو، بررسی روند تغییرات کاربری اراضی در شهرستان ساری که هدف مطالعه نیزخواهد بود، صورت می پذیرد. با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی و سنجش از دور، روند تغییرات کاربری در یک دهه مورد بررسی قرار گرفت و نقشه کاربری اراضی منطقه برای سال های 1380 و 1390 تهیه شد. نتایج نشان داد که کاربری های مرتبط با فعالیت های کشاوزی کاهش یافته و در مقابل آن کاربری های طبیعی مانند جنگل با افت نسبی همراه بوده است. فعالیت های انسانی مانند ساخت وساز بی رویه در حریم منابع طبیعی، قطع درختان و احداث جاده مسبب افزایش کاربری های مسکونی و همچنین شکل-گیری اراضی بایر، هر چند محدود گردیده است. صحت نقشه های دوره مذکور با به دست آمدن میانگین 90% و ضریب کاپا با 88% مورد سنجش قرار گرفت.
خلاصه ماشینی:
با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی و سنجش از دور، روند تغییرات کاربری در یک دهه مورد بررسی قرار گرفت و نقشه کاربری اراضی منطقه برای سال های ١٣٨٠ و ١٣٩٠ تهیه شد.
براساس اطلاعات جمع آوری شده از منطقه و با استفاده از نمونه های تعلیمی که به کمک سیستم موقعیت یاب جهانی برداشت شد، و به کارگیری طبقه بندی نظارت شده به روش حداکثر احتمال نقشه کاربری اراضی برای منطقه موردنظر بر اساس تصویر مربوط به سال های ١٣٨٠ و ١٣٩٠ تهیه گردید.
مساحت کاربریهای اراضی در دورههای مطالعه (رجوع شود به تصویر صفحه) نتایج نقشه های کاربری اراضی نشان داد که سطح کاربری های مراتع ، دیمزار، مناطق مسکونی و صنعتی و نیز اراضی بایر در فاصله سالهای ١٣٨٠ تا ١٣٩٠ افزایش یافته و در مقابل سطح کاربریهای جنگل ، باغات، زراعت آبی روندی کاهشی داشته اند.
مساحت کاربریهای اراضی در دوره های مطالعه (رجوع شود به تصویر صفحه) (رجوع شود به تصویر صفحه) نتایج صحت و دقت نقشه ها از روش صحت کلی و ضریب کاپا نشان داد که ، صحت کلی نقشه کاربری برای سال ١٣٨٠، ٨٩ درصد و سال ١٣٩٠ معادل ٩١ درصد است .
ارزیابی صحت کلی نقشه های کاربری اراضی تهیه شده به تفکیک نوع کاربری به درصد (رجوع شود به تصویر صفحه) نتیجه گیری تغییرات سیما می تواند به سبب عوامل طبیعی و انسانی به وجود آیند؛ احداث جاده، قطع درختان، تخریب جنگل ها، افزایش حجم ساخت وسـاز و توسعه صنعتی را می توان از جملـه فعالیتهای انسانی نام برد که ساختار سیمای سـرزمین را تغییـر داده و عملکرد آن را مختل می سازد.