چکیده:
سبک، روشی از کاربرد زبان است که در یک بافت معین» بهوسیله شخص معین و برای هدفی مشخص به کار گرفته
میشود. در پژوهش حاضر ویژگیهای سبکی پنج نامه سید جمالالدین اسدآبلای» با روش سبکشناسی لایهای و در سه
لایة واژگانی،کاربردشناسی و نحوی بررسی و ارتباط سبک نویسنده با بافت بیرونی متن واکاوی شده است.
این پژوهش نشان داد سبک نامههای سید جمال به مخاطبانش رسمی، آرام و برهانی است. هر پنج نامه صدای فعال دارد؛
به این معنی که نویسنده در مقام کنشگری فعال در بیان درخواستها و یا ارائه گزارشها قاطع و مصمم است و به صدقی
گفتههایش باور قطعی دارد. نامهها از انسجام بلاغی (معنایی و دستوری) برخوردار است. با توجه به هدف نویسنده که آگاه
کردن مخاطبان استء از بیان مستقیم استفاده کرده و واژگان و تعابیر را در معنای خود به کاربرده است. پربسامدترین کنشهای
گفتاری در نامههای سید جمالالدین، کنش اظهاری است که نشاندهنده لحن گزارشی نامهها است. در نامههای شاه و ملکه
انگلستان، لحن و القاب به کاررفته» نشاندهنده رابطة عمودی و اجتماعی نویسنده از مخاطبانش است. در این
نامهها رمزگان نهاد حکومت فراوانی بیشتری دارد که نشاندهنده محتوای سیاسی نامهها است. در نامههای میرزای شیرازی
و علمای ایران،رمزگان دینی بسامد بیشتری دارد که اندیشه دینی نویسنده و مخاطبانش را بازتاب میدهد. فراوانی بالای
جملات کوتاه و افعال با وجه عاطفی و تمنایی،سبک نامه را عاطفی، پویا و پرشتاب کرده است. لحن موّدبانه و دوستانهاش
در نامههاء نشانة رابطه افقی و همتراز نویسنده و مخاطبانش است.