چکیده:
حق تصویر به این معناست که شخص می تواند درباره تصویربرداری از خویش، چگونگی تصویربرداری، انتشار، و درنهایت استفاده از تصویر خود تصمیم بگیرد. این حق ماهیتی دوگانه دارد؛ هم غیرمالی است، چون به شخصیت انسان مربوط است، هم مالی است، چون در بازار ارزش مالی دارد. حق تصویر قابل انتقال است؛ با این حال، شخص نمی تواند به طورکلی حق خویش بر تصویرش را به دیگری منتقل و از خود سلب کند. به علاوه، اگرچه جنبه معنوی حق تصویر با فوت شخص از بین می رود، جنبه مالی این حق به وراث منتقل خواهد شد. درباره مبنای حق مورد بحث، اختلاف نظر وجود دارد. برخی آن را از مصادیق حریم خصوصی می پندارند و برخی دیگر آن را، در کنار حریم خصوصی، از مصادیق حقوق شخصیت می دانند. به نظر می رسد با مبنای اخیر کامل تر می توان از حق شخص بر تصویرش حمایت کرد.
خلاصه ماشینی:
در برابر اين رويدادها، بايد ديد آيا اشخاص ميتوانند مانع تصويربرداري ديگران از خويش شوند؟ آيا ميتوانند در برابر انتشار تصاويرشان مقابله کنند؟ به علاوه ، اگر تصوير اشخاص براي اهداف تجاري استفاده شود، چگونه ميتوان جبران خسارت کرد؟ براي پاسخ به اين پرسش ها، بايد پرسشي اساسيتر مطرح کرد: آيا حقي به نام «حق تصوير» وجود دارد؟ در صورت مثبت بودن پاسخ ، اين حق چه اوصافي خواهد داشت ؟ مالي است يا غيرمالي؟ قابل انتقال است يا غيرقابل انتقال ؟ با ارث به وراث شخص خواهد رسيد يا با مرگ شخص پايان ميپذيرد؟ چه قوانيني وجود اين حق را به رسميت ميشناسد؟ همچنين ، اين حق را بر چه مبنايي ميتوان استوار کرد؟ حريم خصوصي يا حقوق شخصيت ؟ درنهايت اينکه اين حق چه آثاري دربردارد؟ با وجود اهميت حق تصوير، چه از جهت وابستگي اين حق به شخصيت آدمي چه از جهت ارزش مالي آن ، در ادبيات حقوقي ما کمتر دربارة اين حق گفت وگو شده است .
در حقوق ما نيز به نظر نميرسد ممنوعيت خاصي براي انتقال ارادي جنبۀ مالي حق تصوير وجود داشته باشد؛ همچنان که دربارة حقوق مالکيت فکري نيز اين قابليت پذيرفته شده است (مواد ٣ و ٥ قانون حمايت حقوق مؤلفان و مصنفان و هنرمندان ).
ازين رو، دربارة امکان قابليت انتقال اين حق بايد به سمتي قدم برداشت که افزون بر اينکه جنبۀ مالي حق تصوير محفوظ باشد حرمت شخصيت شخص نيز پاس داشته شود.