چکیده:
هدف: هدف اصلی پژوهش شناسایی تفاوتهای موجود میان شیوه استناددهی و نوع مدارک مورد استناد در حوزهی هنر، بهویژه نقاشی است.
روششناسی: روش این پژوهش ترکیبی است. بخش کمّی پژوهش، شامل روشهای پیمایش توصیفی، پیمایش در متون و منابع و تحلیل محتوای کمّی است و بخش کیفی شامل تحلیل محتوای کیفی، روش کتابخانهای و مصاحبه کیفی است. جامعه پژوهش اعضای هیئت علمی گروه نقاشی دانشگاههای هنر سطح شهر تهران است که طی سالهای 1384-1394 دارای تولیدات علمی بودند.
یافتهها: مهمترین مدارک برای استناددهی توسط هنرمندان رشته نقاشی، کتاب فارسی، کتاب انگلیسی، مقاله مجله فارسی و وب سایتها هستند.
نتیجهگیری: نتایج حاکی از آن است که استنادهای رسمی در حوزه هنر رایج نیست بلکه استنادها از نوع پنهان هستند. همچنین به لحاظ متفاوت بودن نوع منابع اطلاعاتی، عمر منابع اطلاعاتی و نیز استفاده از استنادهای پنهان استناددهی در این حوزه بسیار متفاوتتر از سایر حوزهها است. همچنین نتایج نشان داد میان نظرات افراد نمونه هدفمند، در خصوص انواع مدارک مورد توجه برای استناددهی با آنچه که در رزومههایشان دیده میشود، تفاوت معنیداری وجود دارد.
خلاصه ماشینی:
یکی از تفاوتهای ماهوی که میان رفتارهای استنادی حوزهی هنر و سایر حوزههای علوم وجود دارد، به آشکار و پنهان بودن نوع استنادها بازمیگردد؛ به این معنی که در حوزههای علوم، استنادها از نوع رسمی و آشکار است و حتی میتوان به سادگی از طریق بررسی استنادها در متون علمی به ردگیری اندیشهای خاص پرداخت و پیشگامان و جبهههای پژوهش را شناسایی کرد، در حالی که در حوزه هنر استنادها از نوع رسمی و آشکار نیستند.
همانگونه که بررسی پیشینهها نشان میدهد، پژوهشهای صورت گرفته در خصوص استناد در حوزه هنر مربوط سن منابع مورد استناد است که در حوزه هنر بیشتر منابع مورد استناد منابعی هستند که در ٢٠ سال گذشته منتشر شده بودند اما در این میان رشته نقاشی نسبت به سایر حوزههای هنر تازهترین استنادها را دارند.
طبق نظر افراد نمونه هدفمند یکی از راهکارهای شناسایی تأثیر و نفوذ هنری، بررسی مجموعه سمبلهایی است که یک هنرمند در اثر خود از آنها استفاده کرده است و چنانچه مجموعه این سمبلها در اثر هنری دیگری ظهور یابد میتوان به تأثیرپذیری اثر دوم از اثر اول پی برد؛ به عنوان مثال در رشته نقاشی، عناصر هنری ویژهایی وجود دارند که هنرمندان بر اساس آن آثارشان را خلق و ارائه میکنند.
سهم استنادی و انواع مدارک مورد استناد در رشته نقاشی {مراجعه شود به فایل جدول الحاقی} فرضیه پژوهش میان نظرات افراد نمونه هدفمند، در خصوص انواع مدارک مورد توجه برای استناددهی با آنچه که در رزومههایشان دیده میشود، تفاوت معنیداری وجود دارد.