چکیده:
تحلیل و تفسیر حرکت امام خمینی قدس سره، به عنوان مرجع و همچنین رهبر برجستهی دینی، در عرصهی سیاست بدون درک بنیانهای فکری ایشان میسر نیست. وصیتنامه سیاسی الهی به عنوان عالیترین اثر مکتوب ایشان که در آن هندسهی حکومتی ترسیم شده است، معیار مناسبی برای تبیین این اندیشه میباشد زیرا حاصل تجارب سالیان متمادی مبارزه امام خمینی با استبداد و استعمار از یک سو و همچنین دستورالعمل جامع و اجرایی یک دهه تشکیل حکومت اسلامی از سوی دیگر است. بر این اساس هدف این پژوهش شناسایی و تبیین مولفههای مبانی اندیشه سیاسی امام خمینی قدس سره در پیروزی انقلاب اسلامی با تاکید بر وصیتنامه ایشان میباشد.
این نوشتار ضمن بررسی اندیشه فقهی سیاسی امام خمینی قدس سره میکوشد با روش تاریخی- تحلیلی علل موفقیت امام خمینی قدس سره را در تاسیس نظام سیاسی جدید، با توجه به آثار مکتوب و بهویژه وصیتنامه سیاسی-الهی ایشان، تبیین نماید. بررسی مهمترین عناصر تشکیل دهنده اندیشه سیاسی امام خمینی قدس سره نشان میدهد که سیر تحول اندیشه ایشان از اندیشه اصلاحی به اندیشه انقلابی، اجتهاد و همچنین اهتمام به عملی کردن مفاهیم شیعی در باب حکومت سبب به ثمر نشستن این اندیشه و تشکیل حکومت اسلامی گردیده است.
خلاصه ماشینی:
وصیتنامه سیاسی الهی به عنوان عالیترین اثر مکتوب ایشان که در آن هندسهی حکومتی ترسیم شده است، معیار مناسبی برای تبیین این اندیشه میباشد زیرا حاصل تجارب سالیان متمادی مبارزه امام خمینی با استبداد و استعمار از یک سو و همچنین دستورالعمل جامع و اجرایی یک دهه تشکیل حکومت اسلامی از سوی دیگر است.
(زیوریار، 1390: 112-115) با ملاحظهي انديشهی فقهی - سیاسی امام خمینی و همچنین اندیشهی فقهی - سیاسی مرجعیت در نهضت مشروطه به ویژه آخوند خراسانی چنين به نظر ميرسد که هر دو به اصل ولايت فقيهان معتقدند ولي در حدود اختيارات و شئون ولايت فقها با هم اختلاف نظر دارند به نحوي که در نظريه امام خميني فقيه در حوزه عمومي جامعه کاملاً مبسوط اليد است، از اين رو قدرت سياسي لازم را جهت استقرار و اداره حکومت داراست و مشروعيت تمام امور به او برميگردد.
در همین راستا عمل به تکليف به عنوان يک فريضه به ويژه در تصميمگيريهاي سياسي از اهميت خاصي برخوردار ميگردد؛ از اين رو امام خمینی نه تنها بر حق مردم در مشارکت امور مربوط به حکومت تأکيد ميکرد بلکه آن را از باب تکليف و وظيفه شرعي تلقي مينمود و معتقد بود اگر مردم مسامحه کنند: و خبرگان را روی موازین شرعیه و قانون انتخاب نکنند چه بسا که خساراتی به اسلام و کشور وارد شود که جبرانپذیر نباشد و در این صورت همه در پیشگاه خداوند متعال مسئول میباشند.