چکیده:
شهرگرایی برخلاف شهرنشینی یک فرآیند رشد شهری نیست بلکه مرحلهی نهایی و نتیجهی
شهرنشینی محسوب میشود. هدف مقالهی حاضر این است که با توجه به روند افزایش
شهرنشینی» شهرنشینان تا چه حد شهرگرا هستند و میزان شهرگرایی آنها از چه عواملی تاثیر
میپذیرد. براساس عوامل موثر بر شیوهی زندگی شهری از دیدگاه ترکیبگرایی و خردهفرهنگی,
ده فرضیه مبتنی بر متغیرهای مستقل سن» جنسیت» تحصیلات, وضعیت تاهلء وضعیت اشتغال,
درآمدء سابقهی زندگی در شهر, منشا شهری یا روستایی» نوع محله و تعداد فرزندان در رابطه با
میزان شهرگرایی شهرنشینان تدوین شد.
برای بررسی تجربی فرضیات تحقیق از روش پیمایش و تکنیک پرسشنامهی مبتنی بر مصاحبه
استفاده شده است. جامعهی آماری این تحقیق افراد ۳۰ تا ۹۵ ساله شهرنشین شهر ساری و حجم
نمونه ۳۶۰ نفر بوده که نمونهها به روش طبقهای تصادفی ساده انتخاب شدهاند. در سطح تحلیل
تبیینی» از ضریب همبستگی پیرسون و اسپیرمن» آزمون من وایتنی و آزمون کروسکال والیس
استفاده شده است.
یافتههای تحقیق نشان میدهد میزان شهرگرایی شهرنشینان ساری در سطح بالایی قرار دارد و
تعداد کمی از افراد از نظر میزان شهرگرایی در حالت متوسطی قرار دارند. نتایج مربوط به آزمون
فرضیات حاکی از آن است که» نه متغیر مذکور با شهرگرایی رابطهب معناداری دارد و نه متغیر
درآمد با متغیر شهرگرایی. میتوان گفت میزان بالای شهرگرایی افراد قابل تبیین در رویکرد
جبرگرایی است و شیوهی زندگی مردم شهر ساری حاصل جبر محیط شهری میباشد.
خلاصه ماشینی:
به عبارت ديگر شهرگرايي مفهوم عـامي اسـت شـامل جنبـه هـاي روانشناسـي اجتمـاعي زندگي شهري، الگوهاي شخصيت شهري و انطباق رفتاري در شهر و داراي خصوصـياتي از قبيل تقسيم کار پيچيده همـراه بـا سـاخت متنـوع اشـتغال ، تحـرک زيـاد سـرزميني و اجتماعي، گمنامي حقيقي و قابل ملاحظه شخصي در تماسهاي ميان افراد، شـاخه شـاخه شدگي و جدايي نقشهاي اجتماعي و هم کنشي نقش و حالتهاي نامستقيم کنترل اجتمـاعي ميباشد(کولب وگوکد ،١٣٨٢: ٥٥٠).
با توجه به همه ي اين مسائل سؤال اين مقاله اين است کـه بـا وجـود اهميت اين موضوع مردم در شهر به چه ميزان از روحيه ي شهرگرايي برخوردارند؟ و اين ميزان شهرگرايي آنها از چه عواملي تأثير ميپذيرد؟ پيشينه تحقيق جدول شماره (١): خلاصه ي پيشينه ي تجربي تحقيق و متغيرهاي مورد بررسي عنوان مؤلف روش نتيجه تمايز شهرنشيني و عبدالله پور پيمايش ميــزان شــهرگرايي درســطح متوســط و متغيــر شهرگرايي (١٣٨٧) شهرگرايي قابل تبيين در رويکرد ترکيبي است .
از نظر آنها در شهر شيوه هاي مختلـف زنـدگي وجـود دارد و ايـن اختلاف شيوه ها و گوناگوني زندگي شهري بيشتر متأثر از ويژگيهاي اجتماعي مثل : سـن ، جنس ، درآمد، شغل ، طبقه ، وضعيت تأهل و سطح سواد افراد است .