چکیده:
نور روز یکی از عوامل پایداری انرژی محسوب می شود. علاوه بر اینکه دریافت نور خورشید تاثیر مثبت در کاهش مصرف انرژی دارد، می توان از دیگر ویژگی های نور روز همچون اثر مثبت بر روی سلامت باشندگان، مطلوبیت بصری، خلق فضای معماری ریتمیک وزیبا و همچنین ویژگی های مفهومی نور مانند ایجاد سایه، عمق، جدل بین داخل و خارج بنا، در جهت مطلوبیت فضا همچون معماری گذشته ایران بهره مند شد. به همین منظوربا توجه به وضعیت موجود مسکن شهر خرم آباد وبر اساس جهت گیری غالب ساختمان های مسکونی در مناطق جنوب شهر خرم آباد این سوال مطرح می شود که الگوی معماری حاکم شده برمسکن امروز این مناطق در شهر خرم¬آباد که شامل جهت گیری ساختمان ها، نوع نورگیر ها و چیدمان پلان ها است. دسترسی مناسب به نور روز را فرا هم کرده است؟ جهت یافتن پاسخ این سوال انتخاب نمونه های موردی موجود انجام شده است. روش کار به این صورت بوده که با استفاده از روش تحقیق میدانی و اندازه گیری دریافت های نور خورشـید در پلان های چهار نمونه موردی در منطقه مورد نظر به وسـیله دستگاه سنجش روشنایی(لوکس متر) در چهار فصل سـال در زمان های مختلف روز و تحلیل ساختار و چیدمان پلان های معماری در راستای بهره گیری از نور روز پرداخته شده است. برای دستیابی به نتایج بهتر آنالیز داده ها در نرم افزار Excel، ترسیم نمودار های حاصل از این نتایج و مقایسه آنها با هم صورت گرفته که در پایان می توان به این نتایج دست یافت که جهت گیری ساختمان ها و تنوع نورگیر ها به درستی انجام شده است، ولی چیدمان پلان و ساختار طراحی آن نیاز به اصلاح و هدف گذاری بهتر در جهت اقلیمی دارد. با بهبود ساختار طراحی پلان های مسکونی در الگوی شهر خرم آباد می توان به معماری مناسب از لحاظ بهره گیری مطلوب از نور روز دست یافت.
خلاصه ماشینی:
در فصل زمستان بیشترین میزان روشنایی مربوط به فضای پذیرایی در ساعت 15 عصر و بعد از آن مربوط به فضای خواب1در همان ساعت میباشد و این به این معناست که در فصل زمستان با توجه به زاویه تابش خورشید عمق نفوذ نور در ساعات آخر روز بیشتر می شود و به بالاترین میزان روشنایی می رسد و این موضوع را می توان، در فضاهایی که به وسیله نورگیر های دیواری(پنجره) نور دریافت میکنند، یافت.
مقایسه نقاط هم روشنایی ساختمان B با توجه به نقاط هم نور فضا میتوان به این نتیجه رسید که در فضای پذیرایی در فصل زمستان با توجه به عمق نفود نور خورشید تابش خیره کننده از همه فصول بیشتر و در ساعت 15 عصر همین فصل نسبت به ساعت 12 ظهر کاهش یافته ولی از بقیه فصول بیشتر است و به عمق بیشتری میرسد.
مقایسه نقاط هم روشنایی ساختمان C با توجه به نقاط هم نور فضا میتوان به این نتیجه رسید که فضای پذیرایی در فصول پاییز و زمستان با توجه به عمق نفود نور خورشید تابش خیره کننده از همه فصول بیشتر و در ساعت 15 عصر همین فصل از بقیه فصول بیشتر است و به عمق بیشتری می رسد.
مقایسه نقاط هم روشنایی ساختمان D با توجه به نقاط هم نور فضا میتوان به این نتیجه رسید که فضای پذیرایی در فصول پاییز و زمستان با توجه به عمق نفود نور خورشید تابش خیره کننده از همه فصول بیشتر و در ساعت 15عصر همین فصل ها از بقیه فصول بیشتر است و به عمق بیشتری میرسد.