چکیده:
پژوهش حاضر، کوششی است که با هدف شناخت احساس طرد دانشجویان در رابطه با متغیرهای پایگاه اجتماعی-اقتصادی، قومیت و احساس تعلق قومی و ارزیابی سیاستهای دولتی، به انجام رسیده است. پرداختن به مسائل جوانان در سطح کشورهایی نظیر ایران، به سبب قرار داشتن جوانان در کانون تحولات و برنامه ریزیها، ضروری به نظر میرسد. از اینرو به مدد روش پهنانگر پیمایش و بهره گیری از ابزار پرسشنامه جهت سنجش متغیرها، پس از مرور رویکردهای نظری طرد اجتماعی و توضیح سطوح طرد اجتماعی، تدوین چارچوب و مدل نظری، از میان دانشجویان دانشگاههای سراسری و آزاد، نمونه گیری انجام داده و پس از انتخاب 325 نفر از دانشجویان، نتایج را به کمک آمار توصیفی و آزمونهای همگنی واریانس لون، آزمون اف، ضریب همبستگی، آزمون تی و مقایسه ی جفتی مورد مطالعه قرار دادیم. نتایج بدست آمده حاکی از رابطه ی معنادار و مستقیم میان احساس طرد اجتماعی و احساس تعلق قومی و همچنین احساس طرد اجتماعی و ارزیابی سیاستهای دولتی توسط پاسخگویان بود، به عبارت دیگر دانشجویانی که احساس طرد بیشتری را تجربه میکردند، احساس تعلق قومی بیشتر و همچنین برداشت منفی نسبت به سیاستهای دولت داشتند.
خلاصه ماشینی:
ازآنجاکه فرایند طرد و ادغام عامل مهمی در نظم و رفاه جامعه و سامان افراد و گروهها است، تشدید و گسترش آن به هر نحو موجب ازبینرفتن اهداف در زندگی، بیعلاقگی به زندگی، تمایل به انزوا، مشکلات روحی و روانی همچون افسردگی و پیدایی اختلالات شخصیتی خواهد شد که با شناخت مسئلۀ طرد، میتوان بسیاری از این نابهسامانیها را هموار کرد و انگیزۀ لازم را برای رقابت در فضایی سالم به جوانان داد که این امر، بهنوبۀخود، شکوفایی و پیشرفت را درپی خواهد داشت.
احساس تعلق قومی: ارزیابی شخص از شدت و ضعف احساس تعلق قومی خودشان که در جایگاه گروهی در جامعه میتواند در تشدید و تضعیف طرد مؤثر باشد (تقسیمبندی لویتاس از طرد اجتماعی، شایستهسالاری گیدنز، ابعاد محرومیت سینزیگر، مالکیت تولید و ابزار پارکین، انواع پیوندها ازنظر گرانووتر، گروههای اجتماعی دورکیم، نظریۀ وبر)؛ 4.
پایگاه اجتماعی ـ اقتصادی: نظر به اینکه ارزیابی موضوعات مختلف توسط افراد باتوجهبه موقعیت ساختاری و درجۀ محرومیت و برخورداری آنان صورت میگیرد، این متغیر نیز جزو متغیرهای مؤثر در ایجاد احساس طرد اجتماعی در نظر گرفته شد (تقسیمبندی لویتاس از طرد اجتماعی، شایستهسالاری گیدنز، ابعاد محرومیت سینزیگر، نظریۀ وبر).
توزیع پاسخگویان در مؤلفههای متغیر سیاستهای دولتی {مراجعه شود به فایل جدول الحاقی} در بررسی رابطۀ میان نوع قومیت با احساس طرد اجتماعی تفاوت آماری معناداری ملاحظه نشد، اما درمورد احساس تعلق قومی دو گویه در جدول شمارۀ 7 با 4.
نتیجهگیری در پژوهش حاضر، به بررسی طرد دانشجویان زنجان درمورد متغیرهایی چون قومیت، تعلق قومی، پایگاه اجتماعی، برداشت افراد از سیاستهای دولتی پرداخته شده است.