چکیده:
طرح مساله: فناوری اطلاعات و ارتباطات، موتور رشد و منبع انرژی برای توانمندسازی اقتصادی و اجتماعی هر کشوری بهویژه کشورهای جهان سوم محسوب میشود و افزون بر این، این فناوری نقش محوری در زندگی روزمرة انسانها برای دستیابی به آزادی، عدالت، رفاه و امنیت دارد.
هدف: هدف این مقاله، تحلیل آثار فناوری اطلاعات و ارتباطات بر حکمروایی خوب روستایی شهرستان مشکینشهر است.
روش: این پژوهش ازلحاظ هدف، توسعهای و ازلحاظ ماهیت، توصیفی و پیمایشی و نیز از نوع تحلیلی- تبیینی است. جامعة آماری این پژوهش شامل تمام روستاییان دارای دفاتر فناوری اطلاعات و ارتباطات روستایی شهرستان مشکینشهر است. برای برآورد حجم نمونه از روش نمونهگیری کوکران با سطح اطمینان 95درصد و احتمال خطای 5درصد استفاده شده است. روش گردآوری دادهها برای پاسخگویی به پرسشهای پژوهش، به دو صورت اسنادی (دادههای ثانویه) و پیمایشی (دادههای اولیه) و ابزار استفادهشده در روش پیمایشی، پرسشنامه و مصاحبه بوده است. روایی صوری پرسشنامه را متخصصان تایید کردند. مطالعة راهنما در منطقة مشابه جامعة آماری با تعداد 30 پرسشنامه انجام شد و با دادههای بهدستآمده و بهرهگیری از فرمول کرونباخ آلفا در نرمافزار SPSS، پایایی بخشهای مختلف پرسشنامة پژوهش 78/0 تا 89/0 به دست آمد.
نتایج: دربارة ارتباط بین متغیرهای مستقل و وابستة پژوهش در روستاهای دارای دفاتر ICT این نتیجه حاصل شد که رابطة بین متغیرهای کارایی و اثربخشی، مشارکت اجتماعی، اجماعپذیری و نظارت با متغیر فناوری اطلاعات و ارتباطات در سطح 1درصد خطا و رابطة بین متغیرهای عدالت و برابری و مسئولیتپذیری اجتماعی با متغیر فناوری اطلاعات و ارتباطات در سطح 5درصد خطا، مثبت است؛ ضمن اینکه بین متغیرهای شفافیت، انعطافپذیری و حاکمیت قانون با متغیر فناوری اطلاعات و ارتباطات رابطة معناداری دیده نشده است. افزون بر این دربارة ارتباط بین متغیرهای مستقل و وابستة پژوهش در روستاهای بدون دفاتر ICT این نتیجه حاصل شد که رابطة بین متغیرهای اجماعپذیری و نظارت با متغیر فناوری اطلاعات و ارتباطات در سطح 1درصد خطا مثبت است و بین متغیرهای انعطافپذیری، کارایی و اثربخشی، شفافیت، مشارکت اجتماعی، حاکمیت قانون، عدالت و برابری و مسئولیتپذیری اجتماعی با متغیر فناوری اطلاعات و ارتباطات رابطة معناداری دیده نشده است.
نوآوری: نگاه به مدیریت توسعة روستایی با رویکرد جدید و تلاش برای تحکیم بنیانهای دولت الکترونیک در حکمرانی اجتماعات محلی، نوآوری پژوهش حاضر است.
خلاصه ماشینی:
(Weeb, 2009: 483) در این باره به باور وست با توسعه فناوری هـای اطلاعـات و ارتباطـات زمینـه مشـارکت آحـاد مـردم محلـی در سیاست ها و برنامه های دولت فراهم میشود و سیاست های دموکراتیک با به کارگیری قابلیت های شبکه سازی بـه روز با بهبود یکپارچگی و تعویض تکنولوژیها ارتقا مییابد؛ همچنین این فناوریها به حکمروایی خـوب بـا افـزایش و رشد شفافیت ، اطلاعات و پاسخگویی به واسطه تسهیل تصمیم گیری درست و مشارکت همگـانی و عمـومی کمـک می کند و حقوق شهروندان سکونتگاههای انسانی اعم از شهر و روستا با دسترسی به اسـناد عمـومی در چهـارچوب نهادی هر کشور پاس داشته و ارتقای حقوق شهروندان به واسطه کامپیوتریشدن برنامه ها و دسترسی به این اسناد بـا اینترنت دنبال میشود (٣٣٤-٣٢ :٢٠١١ ,West).
اهمیت و اهداف پژوهش با وجود اهمیت نقش فناوری های اطلاعات و ارتباطات بر حکمروایی خوب ، هنوز کشورهای در حال توسعه به این ضرورت پی نبرده اند و به جایگاه فناوری اطلاعات و ارتباطات در این کشورها کمتر توجه شده است ؛ بـه دلیـل اهمیت و ضرورت موضوع بایـد مطالعـات بیشـتری درزمینـه پیونـد بـین فنـاوری اطلاعـات و ارتباطـات و بهبـود شاخص های حکمروایی خوب روستایی صورت گیرد تا تأثیر فناوری اطلاعات و ارتباطات بر بهبـود شـاخص هـای حکمروایی روستایی مانند انعطاف پذیری، کارایی و اثربخشی، پاسخگویی، شفافیت ، مشـارکت اجتمـاعی، حاکمیـت قانون ، عدالت و برابری، مسئولیت پذیری، اجماع پذیری و نظارت در مناطق روستایی آشکار شود.