چکیده:
در سال 555 میلادی، بومین بر ماوراء سیحون حاکم شد و با ساسانیان روابط مستقیم ÷یدا کرد. این پژوهش با استفاده از روش تحقیق تاریخی، و با رویکرد تاریخ اقتصادی تلاش دارد تا حقایق اقتصادی مربوط به مناسبات دو دولت را در برههای از تاریخ، با استناد به شواهد مختلف و ترکیب دلایل مستدل و تجزیه وتحلیل آنها ارائه نماید. دستاورد کلی و هدف پژوهش آن است که کامیابی یا ناکامی سیاستهای اقتصادی خاقانات ترک و ساسانیان را در برابر هم -که با توجه به متغیرهای گوناگون در نوسان بوده- نشان دهد. نتایج پژوهشی این مقاله، خواننده را قادر خواهد ساخت تا از روند پیشروی فزاینده اقتصادی دولت گوگترک در برابر خسرو اول و تاکتیک سیاسی ساسانیان در برابر اهداف اقتصادی نیروی جدید تصویر نسبتا شفافی به دست آورد. مشخص شدن نقش امپراتوری بیزانس در قبال نیات اقتصادی ترکان و تاثیر آن بر روند سیاستهای اقتصادی دنیای آن زمان از دیگر نتایج پژوهش کنونی خواهد بود.
Since 545 AD, there has been evidence of the Turkic Khaganat's political-economic contacts with the Sassanid government. Bumin Khagan (551–552), before acceding to the Turkic Khaganate throne, had contacted the Sassanid Empire. From the 555 AD, after the sovrenity of khagante over area beyond the Syr Darya, Khaqanate was neighbors to the Sasanians, and the political- economic contacts between the two governments began from that time on. Economic issues increased the level of such contacts. In any case, this research, using the historical research method, referring to various evidences, including Roman sources, attempts to show the facts of the relations between the Sassanid and Khaganat governments during one of the famous Iranian kings. The research results from this article will enable the reader to gain a fairly clear picture of the economic-political relations of the Sassanid and Göktürk states during the Khosrow-I era. Determining the role of the Byzantine Empire in relation to the economic intentions of the Turks and Sassanid kings and its impact on the economic trends of the world at that time will be current research conclusion.
خلاصه ماشینی:
به هرحال ، سؤال اصلی پژوهش حاضر چنین است : رفتار متقابل دولت های ساسـانی بـا گوک ترکان در ارتباط با مسائل گوناگون اقتصادی -سیاسی بر چه اساسی استوار بوده است ؟ فرضیه تحقیق بر این اساس بنا نهاده شده که آوردگاه سیاسی خاقانات ترک بر تحکیم بنیان دولت مبتنی بود و از این دیدگاه احتمالا بیش از هر چیزی بر تنظیم مناسبات بازرگانی تکیه داشت .
٣. ائتلاف انوشیروان ـ ایستمی برای تقویت شبکه های اقتصادی با ظهور خاقانات گوک ترک غربی تحت حاکمیت ایستمی بود که روابط آنان با شاهنشـاهی ساسانی آغاز گردید.
در توصیف اهمیت تجاری این شهر چنین می خوانیم :«بازرگانـان زیادی در اینجا به سوداگری مشغول اند، زیرا انواع کالاهـا از هندوسـتان و نـواحی مجـاور «ایبری » و استان های ایران و حتی متصرفات روم بدان جا می آید و دادوسـتدهای بازرگـانی بزرگ در آنجا صورت می گیرد»(پروکوپیوس ،کتاب دوم -فصل بیست و سوم :١٩٣) درزمانی که دو دولت ایران و بیزانس در جهت تفوق بر یکدیگر تلاش می کردند، خاقان گوک ترک با ورود به عرصه ، کنترل جاده ابریشمی را به دست گرفت کـه سیاسـت دنیـا را تحت تأثیر خود قرار داده بود.
امـا ایستمی که ظاهرا شخص بسیار باذکاوتی بود تصمیم داشت از موقعیت خود در این محـل التقای راه های آسیا استفاده نموده آزادی تجارت ابریشم را از فراز ایران و سرحدات چین تا حدود بیزانس به دست آورد.