چکیده:
دین با سفارش به دوری از رذایل اخلاقی سهم بسیار مهمی در اخلاقی بودن جوامع بشری دارد. لذا نظریه ارتباط دین و اخلاق با تاکید بر اینکه دین از اخلاق حمایت و پشتیبانی میکند به گسترش فضایل اخلاقی کمک میکند.
در نوشته حاضر به بیان مفهوم اخلاق و دین پرداخته شده و همچنین دیدگاههای مختلف اندیشمندان و فیلسوفان اسلامی و غربی در خصوص ارتباط یا عدم ارتباط دین و اخلاق مورد بررسی قرار گرفته است. روش تحقیق بر اساس مطالعات اسنادی و کیفی است.
هدف تحقیق بررسی ارتباط بین دین و اخلاق و بیان اهمیت دیندار بودن انسان و جوامع انسانی در جهت اخلاقی بودن و گسترش فضایل اخلاقی است. و تاثیر میزان دینداری و تاثیرات مثبت دیندار بودن در تحکیم ارزش های اخلاقی میباشد.
یافتهها نشان میدهد دین عامتر و دارای اجزاء متعدد است و از طریق ابعاد متعدد خود ارزش اخلاق را محقق میکند. و از سوی دیگر اخلاق نیز مانند پدیدهای نیرومند زمینه توسعه ارزشهای اجتماعی و سعادت پایدار را فراهم میکند.و هیچکس نمیتواند نقش دین را در حمایت از اخلاق منکر شود.
برای اینکه مصادیق خاص دستورهای اخلاقی را به دست آوریم به دین نیازمندیم و این وحی است که میتواند دستورهای اخلاقی را در مورد خاصی با حدود خاص و شرایط و لوازمش تبین کند.
خلاصه ماشینی:
است " ( امام خمینی جهل حدیث، ص 635) او به وسیله خدا میشنود میبیند و میگیرد و خداوند به وسیله او میشنود ، میبیند و میگیرد" (کلینی، کتاب ایمان و کفر – باب من اذی المسلمین ، حدیث 7) خداوند با دمیدن روح خود به انسان ، استعداد صفات خود را مانند خیر، حسن، قدرت و دانایی را در انسان ایجاد کرده و سپس در نشئه عالم ، شریعت را که مبتنی بر وحی است توسط پیامبران به او آموزش داد در حالیکه وحی ، کلام خدا و بر آمده از علم خداست که علم خدا در حضرت و احدیت ، متحد با ذات اوست به این معنا به طریقه عرفا ، حق تعالی مستجمع اسماء و صفات در حضرت جمع قبل از ایجاد است و وحی نیز که علم اوست عین ذات او تبارک و تعالی است (صدر المتالهین شیرازی، اسفار اربعه، ج 6، ص290 برگرفته از امام خمینی ص 636) پس همه چیز در حیطه علم الهی است و از آنجا ظاهر میشود و به آنجا بر میگر دد " انا لله و انا الیه راجعون " ( بقره/ 156) و اخلاق هم نمی تواند از این دایره عدول نماید و احاطه علمی و وحیانی او همه شئون وجودی را در بر میگیرد چنانچه امام علی علیه السلام میفرماید" ما رایت شیئا الا و رایت الله معه و قبله و فیه " (صدر المتالهین،اسفار اربعه، ج1 ،ص117، بر گرفته از امام خمینی ص 456) در تعالیم اسلامی خود خواهی وجود ندارد ، بلکه تنها حب خیر و کمال و عشق به خدا و تکامل و به فعلیت رساندن صفات الهی که موجب عمل اخلاقی میشود وجود دارد.