چکیده:
یکی از منابع مهم در معناشناسی واژه های قرآن کریم، احادیث معصومین: است که داناترین افراد به معانی قرآن کریم بوده اند، لذا احادیث تفسیری آنان برای ما جایگاه استواری دارد و در تفسیر قرآن یکی از منابع اصلی به شمار می رود. نتایج این پژوهش حاکی از آن است که، احادیث شریف در معناشناسی واژه های قرآن می تواند نقشهای مختلفی از جمله، عبور از معنای ظاهری لفظ، تعیین معنای مراد و مقصود از واژه در قرآن، انتخاب یکی از دو معنای واژه، ایجاد معانی جدید برای واژه و تعیین مصداق برای واژه را ایفا کند. این مقاله از نوع تحقیقات بنیادین است که با روش توصیفی تحلیلی به این موضوع می پردازد.
خلاصه ماشینی:
نتایج این پژوهش حاکی از آن است که، احادیث شریف در معناشناسی واژههای قرآن میتواند نقشهای مختلفی از جمله، عبور از معنای ظاهری لفظ، تعیین معنای مراد و مقصود از واژه در قرآن، انتخاب یکی از دو معنای واژه، ایجاد معانی جدید برای واژه و تعیین مصداق برای واژه را ایفا کند.
(کلینی، ج 1، ص 228-229) برای حجیت سخنان اهل بیت در تفسیر قرآن، میتوان به نصوصی استناد کرد، از جمله: آیه تطهیر (احزاب:33) و آیات ﴿أطیعوا الله و أطیعوا الرسول و أولی الأمر منکم﴾ (نساء:59) ﴿فسلوا أهل الذکر إن کنتم لا تعلمون﴾ (نحل:43؛ انبیاء:7) حدیث متواتر ثقلین و احادیث قطعی دیگری مانند این سخن که رسول خدا در روز غدیر، ضمن معرفی امام امیرالمؤمنین فرمود: «ای گروه مردمان!
گاه ممکن است واژة به کار رفته در قرآن، معنای شناخته شدهای در فرهنگ و لغت عرب داشته باشد که در یک آیه نیز به همان معنا به کار رفته است، اما در حدیث برای آن، معنای دیگری مرتبط با معنای اصلی آن واژه بیان میشود.
(طبری، ج 3، ص 312؛ طبرسی، ج 10، ص 837؛ قرطبی، ج 21، ص 218؛ طوسی، ج 10، ص 418؛ مجلسی، ج 16، صص 311-312) اما در احادیث متعددی که از رسول خدا و حضرت علی و امام صادق نقل شده است، واژه «وانحر» در آیه ذیل به معنای بالا بردن دستها تا نزدیکی صورت به هنگام تکبیرة الاحرام در نماز است.