چکیده:
امروزه، یکی از مشکلات جدی در اقشار مختلف جامعه بهویژه در گروه سنی نوجوان، فرهنگ حفظ ترکیب و فرم بدن است. اگر واکنش فرد نسبت به ابعاد بدنش همراه با رضایتمندی نباشد، نارضایتی از شکل بدن ایجاد میشود. شاخص تودة بدنی یکی از مناسبترین معیارهای سلامتی است که برای تعیین وضعیت تودة بدنی بهکار میرود که بهنظر میرسد با تصور شخص از ترکیب بدنی همسو نیست. هدف این مطالعه، بررسی رابطة شاخص تودة بدنی با رضایتمندی از شکل بدن در دختران دانشآموز ورزشکار و غیرورزشکار بود. آزمودنیها 185 نفر ورزشکار و 901 نفر غیرورزشکار 17-15 سال بودند. میانگین وزن بهترتیب در گروه ورزشکار 03/9 ± 32/57 و غیرورزشکار 37/9 ± 41/57 کیلوگرم و متوسط شاخص تودة بدنی بهترتیب 32/3 ± 62/21 و 68/3 ± 8/21 کیلوگرم بر مترمربع بود. برای جمعآوری اطلاعات از فرم رضایتنامه، پرسشنامة اطلاعات جمعیتشناسی، سابقة ورزشی و مقیاس تصویری شکل بدن استفاده شد. نتایج نشان داد که در میزان نارضایتی از شکل بدن اختلاف معناداری دربین ورزشکاران و غیرورزشکاران وجود داشت که در سطح معناداری ۰۳۳/۰، غیرورزشکاران بهطور قابلملاحظهای از بدنهای خود ناراضیتر بودند. همچنین، همبستگی بین نارضایتی از شکل بدن و فشار اجتماعی برای تغییر وزن در گروه غیرورزشکار برابر با ۴۸۷/۰ و بین ورزشکاران برابر با ۳۹۵/۰ بود. این پژوهش نشان میدهد که غیرورزشکاران بیشتر از ورزشکاران درمعرض خطر نارضایتی از شکل بدن هستند و عوامل مؤثر در بروز این نارضایتی در افراد ورزشکار و غیرورزشکار متفاوت است.
خلاصه ماشینی:
بهنظر میرسد که دختران دانشآموز در سن بلوغ، بهدلیل تغییرات درونی و بیرونی ناشی از سن رشد بیشتر درمعرض خطر افزایش شاخص تودة بدنی و درنتیجه، ابتلا به نارضایتی از شکل بدن قرار دارند و با توجه به اینکه ورزشکاران گروههای مستعد این اختلال هستند؛ بنابراین، دختران دانشآموز ورزشکار و غیرورزشکار گروههای مناسبی برای شناخت عوامل مؤثر در ایجاد نارضایتی از شکل بدن هستند.
در این پژوهش سعی شده است علاوهبر بررسی نارضایتی دختران دانشآموز ورزشکار و غیرورزشکار از شکل بدن، تأثیر عواملی همچون شاخص تودة بدنی و فشار اجتماعی برای تغییر وزن و ارتباط این متغیرها با نارضایتی از شکل بدن تعیین شود.
(به تصویر صفحه مراجعه شود) شکل ۳- میزان رضایت از بدن براساس طبقهبندی شاخص تودة بدنی (درصد) همانطورکه در جداول شمارة یک و شمارة دو دیده میشود، با استفاده از ضریب همبستگی اسپیرمن همبستگی بالایی بین فشار اجتماعی برای تغییر وزن و نارضایتی از شکل بدن در هر دو گروه مشاهده شد.
همچنین، شکل بدن Ryujin Smolak Hausenblas & Downs Oliveria Hausenblas & MacNally Costarelli & Stamu Martinsen Byrne & McLean Swami ورزشکاران شباهت زیادی به ایدهآلهای جامعه دارد؛ برای مثال، ازنظر اجتماعی، زنان لاغر و متناسب و مردان عضلانی، ایدهآلترین شکل بدن شناخته شدهاند (۳۳).
براساس نتایج پژوهش حاضر، بین فشار اجتماعی برای تغییر وزن و نارضایتی از شکل بدن درمیان دختران ورزشکار و غیرورزشکار تفاوت معناداری وجود دارد.
Emotional intelligence, body image and disordered eating attitudes in combat sport athletes.
Associations between body mass index, weight control concerns and behaviors, and eating disorder symptoms among non-clinical Chinese adolescents.