چکیده:
در این مقاله به تحلیل گفتمان بازنمایی ایدز در فیلم «پابرهنه در بهشت» ساخته بهرام توکلی در سال 1384 پرداختهایم. با استفاده از روش و نظریه «گفتمان» لاکلا و موفه دو گفتمان رقیب با دالهای مرکزی «بیمار به عنوان گناهکار» در رویکرد پزشکی زیستی و «بیمار به عنوان انسان» در رویکرد پزشکی زیستی- روانی- اجتماعی شناسایی شدند. همچنین با مفهوم «اختراع ایدز» سیندی پاتون نفوذ قدرت بر حقوق مدنی این بیماران را نشان دادیم و با تکیه به مفهوم «داغ ننگ» از گافمن مکانیسم طرد اجتماعی این بیماران را در گفتمان گناه تحلیل کردیم. مشاهده این تقابلهای معنایی خبر از پر منازعه بودن عرصه سلامت دارد و نشان میدهد بسیاری از تقابلهای گفتمانی در موضع گیری نسبت به یک بیماری تبلور مییابد. در نهایت هر چند گفتمان گناه در این فیلم به چالش کشیده میشود اما گفتمان جریان اصلی است.
خلاصه ماشینی:
بنابراين ، اين مقاله بر اساس اين پيش فرض نگاشته شده است که نمايش بيماري ايدز در سينماي ايران در نوع رابطه شکل گرفته بين اين بيماران و جامعه نقش دارد و در نتيجه مي تواند موجب طرد اجتماعي بيماران شده و اثر منفي بر وضعيت اجتماعي و سلامت بيماران داشته باشد.
در اين مقاله با استفاده از روش و نظريه لاکلا و موفه و همچنين با استفاده از مفهوم اختراع ايدز از سيندي پاتون و اشاره به گفتمان هاي موجود در عرصه پزشکي به تحليل گفتمان بازنمايي ايدز در فيلم سينمايي «پابرهنه در بهشت » ساخته بهرام توکلي در سال ١٣٨٤ مي پردازيم تا به اين سؤالات پاسخ مي دهيم که چه گفتمان هايي در فيلم وجود دارد؟ آيا مي توان تقابل هاي گفتماني را در فيلم شناسايي کرد؟ چه گفتماني مسلط است و چه معاني برجسته شده و کدام به حاشيه رانده شده اند؟ پيشينه تحقيق براي خارج شدن از وضعيت نگران کننده فعلي به اقدامات جدي و گسترده فرهنگي ، اجتماعي و رسانه اي نياز است .
در نهايت براي نشان دادن همدستي پزشکي با رسانه در جهت تقويت گفتمان انگ زني ، رويکرد پزشکي انسان گرا و رويارويي آن با رويکرد پزشکي زيستي را در سنتز نظري تحقيق وارد ميکنيم تا روشن کنيم رابطه با بيماران مبتلا به ايدز تحت تأثير ساخت هاي اجتماعي است و براي درمان و پيشگيري از اين بيماري بايد به شرايط اجتماعي و فرهنگي توجه داشت .
تقابل هايي که بين پزشک اسايشگاه و يحيي در مورد نحوه رفتار و برخورد با بيماران وجود دارد، اين فيلم را به نمونه خوبي براي تحليل گفتمان بازنمايي ايدز در سينماي ايران تبديل ميکند.