چکیده:
هدف اصلی مقالة حاضر پیشنهاد الگو و روشی چندبعدی برای سنجش فساد در آموزشعالی با تاکید بر فساد دانشگاهی است. پس از مرور مختصری بر پیشینه، ابزارها و شاخصهای مختلف سنجش فساد، به تشریح الگوی سنجش و روش پیشنهادی برای سنجش فساد دانشگاهی پرداخته شدهاست. طراحی الگوی سنجش فساد در دانشگاه بر دو اندیشة اساسی مبتنی است: 1) هر سازمان اجتماعی دو قلمرو فعالیت اصلی دارد: قلمرو فعالیت درونی، که در طی آن تعامل نیروهای سازمان با یکدیگر شکل میگیرد، و دوم قلمرو فعالیت بیرونی، که در آن تعامل سازمان با محیط و دیگر سازمانهای اجتماعی تحقق مییابد. مهمترین طریق سنجش کیفیت فعالیت اعضای سازمان مراجعه به کسانی است که نزدیکترین تجربهها و ادراکها را از عملکرد آن سازمان دارند و در طی سالها ارتباط با سازمان، نگرشی نسبتا مطابق با واقع دربارة آن پیدا کردهاند. برمبنای این نقاط عزیمت نظری، و 2) مصاحبههای اکتشافی با کنشگران دانشگاهی، روش سنجش پیشنهاد میشود. روش سنجش پیشنهادی، برخلاف بسیاری از روشهای سنجش، بهصورت همزمان، دارای ویژگیهای سهولت و سرعت کاربرد، مقایسهپذیربودن نتایج، چندبعدیبودن شاخص، گردآوری دادهها و اطلاعات از منابع مختلف و استفاده از ابزارهای چندگانه برای گروههای مختلف پاسخگویان، مبتنی بر معیارهای چندگانة سنجش تجربة فساد، نگرش به فساد و ادراک فساد در میان کنشگران نهاد علم درقالب شش پودمان (ماژول) (دستکم سه گروه اعضای هیئتعلمی، دانشجویان، و کارمندان مراکز آموزشی و پژوهشی) است. هر پودمان پوششدهندة تجربهها، ادراکات، و نگرشها دربارة انواع فعالیت نیروهای سازندة سازمان است. این الگو و روش، ابعاد، مولفهها و شاخصهای مختلفی برای سنجش فساد دانشگاهی ارائه میدهد. بدینترتیب، این امکان را فراهم میکند تا تغییرات میزان فساد در آموزشعالی و نظام دانشگاهی در دورههای زمانی مختلف سنجیده و مقایسه شود. این الگو سنجش اثربخشی راهبردهای مبارزه با فساد در نظام دانشگاهی را نیز امکانپذیر میکند. افزونبراین، امکان مقایسه و رتبهبندی دانشگاهها در نمرة فساد را مهیا میکند.
خلاصه ماشینی:
com@mohaddesi٢٠١٠ مجلۀ مطالعات اجتماعی ایران ، دورة دهم ، شمارة ٤، زمستان ١٣٩٥؛ ١١٦-١٤٨ ١١٦ سنجش ، به صورت هم زمان ، دارای ویژگی های سهولت و سرعت کاربرد، مقایسه پذیربودن نتایج ، چندبعدی بودن شاخص ، گردآوری داده ها و اطلاعات از منابع مختلف و استفاده از ابزارهای چندگانه برای گروه های مختلف پاسخگویان ، مبتنی بر معیارهای چندگانۀ سنجش تجربۀ فساد، نگرش به فساد و ادراک فساد در میان کنشگران نهاد علم درقالب شش پودمان (ماژول ) (دست کم سه گروه اعضای هیئت علمی ، دانشجویان ، و کارمندان مراکز آموزشی و پژوهشی ) است .
همچنین ، می توان به گزارش مجلۀ ساینس با عنوان «بازار مشکوک مقالات علمی به رشد ایران در علم صدمه می زند» و گزارش دیگر ساینس اشاره کرد که می نویسد، رتبۀ علمی ایران ازنظر تولید مقاله ٢٢، ازنظر تعداد مقالاتی که به دلیل سرقت ادبی در مجله ها از درجۀ اعتبار ساقط می شود رتبۀ ٢ (پس از چین ) و ازنظر ارجاعات علمی رتبۀ ١٦١ در جهان است (به نقل از حسینی هاشم زاده ، ١٣٩٥ب )؛ ازاین رو، برنامه ریزی مطالعاتی برای شناسایی اشکال و انواع فساد دانشگاهی ، سنجش میزان فساد دانشگاهی ، و اتخاذ راهبردهای مناسب برای مبارزه با فساد دانشگاهی اهمیت دارد.
حال ، تصور کنید که تعداد K شاخص برای سنجش نگرش و تجربۀ استادان در زمینۀ فساد در حوزه های مختلف آموزش عالی تدوین شده است .
n در این پودمان برابر تعداد خبرگانی است که از نظر آنها برای سنجش میزان فساد در حوزه های مختلف نظام دانشگاهی استفاده می شود.