چکیده:
جمعیت ایران پس از دهه ٢٠ ، به دلیل افزایش مرگ و میر با کاهش جدی جمعیت مواجه بود، اما در دوره
زمانی بین سال های ١٣٦٠ ١٣٣٠ با رشد شتابان جمعیت مواجه گردید. به طوری که میانگین رشد سالانه
جمعیت در این چهار دهه، به رقمی حدود ٣ درصد افزایش یافت. این رشد طبیعی سالانه جمعیت ایران هر
٢٠ سال دو برابر و در طول یک قرن، بیش از شانزده برابر شود. به عبارت دیگر این تحولات باعث شد رشد
طبیعی سالانه جمعیت ایران در فاصله سالهای ١٣٥٥ تا ١٣٦٥ به رقم3/2 درصد افزایش یابد. همین امر
موجب شد که سیاست های تعدیل رشد جمعیت از طریق تشویش و ترغیب برنامه های تنظیم خانواده و
کاهش سطح زادوولد و باروری در کشور گرفته شود. تداوم این سیاست موجب شد که طی سال ٦٥ تا
٨٤ ، سطح باروری در ایران با سرعتی استثنایی در سطح بین المللی کاهش یابد. در ایران سیاست های
جمعیتی مبتنی بر تنظیم خانواده طی دو مرحله به اجرا گذاشته شد. ابتدا پیش از انقلاب و از سالهای ١٣٤١
برای اولین بار دولت به مسائل جمعیتی توجه کرد. در برنامه ی سوم عمرانی، مسئله جمعیت موردتوجه قرار
گرفت. پس از پیروزی انقلاب اسلامی، مدت کوتاهی برنامه های تنظیم خانواده به بوته فراموشی سپرده شد نتیجه این امر، افزایش سریع موالید و رشد جمعیت بود. اما در سال های پس از جنگ تحمیلی و از سال
١٣٦٨ این موضوع مجددا در دستور کار قرار گرفت
خلاصه ماشینی:
با ورود به قرن بيستم و توسعه دانش بهداشت و علوم پزشکي و کنترل مرگ وميرها و افزايش حجم جمعيت جهان ، مسئله ي کنترل مواليد و سياست هاي جمعيتي در سطح کلان مطرح گرديد و بسياري از دولت ها اين مسئله را به عنوان يک ضرورت در دستور کار سياست هاي ملي خود قرار دادند.
قوانين و مقررات ناظر بر تنظيم جمعيت ، صرفا يکي از عوامل اجتماعي مؤثر بر تنظيم نرخ رشد جمعيت به شمار ميآيد و عوامل فراوان ديگري مانند عوامل اقتصادي، اجتماعي، نگرش هاي فرهنگ و همچنين وضعيت محيط زيست و منابع طبيعي نيز در کاهش يا افزايش اين نرخ مؤثرند.
سياست تقنيني ايران هيچ گاه يک جهت گيري مشخص در زمينۀ افزايش ، کاهش يا تعديل جمعيت نداشته و قوانين و مقررات ناظر بر تنظيم جمعيت ، صرفا يکي از عوامل اجتماعي مؤثر بر تنظيم نرخ رشد جمعيت به شمار ميآيد و عوامل فراوان ديگري مانند عوامل اقتصادي، اجتماعي، نگرش هاي فرهنگي و همچنين وضعيت محيط زيست و منابع طبيعي نيز در کاهش يا افزايش اين نرخ مؤثرند (تهراني، ١٣٩٤: ٨٥).
٤- رواياتي که استحباب ازدواج با زن زايا و ولود را بيان مي کنند:دلالت اين دسته از احاديث مانند روايات گروه پيشين است سياست جنايي تقنيني ايران در قبال کنترل جمعيت در فقه و حقوق / ٣٣ الف - عن النبي (ص ): تزوجوا بکرا ولودا ولاتزوجوا حسناء جميلۀ عاقرا فاني اباهي بکم الامم يوم القيامۀ.