چکیده:
در ایران، مقررات ویژهای برای ثبت اختراعات نظامی وجود ندارد و فقط آئیننامهای در این خصوص به تصویب رسیده است که با توجه به ماهیت خود نمیتواند با نادیده انگاشتن قانون ثبت اختراعات، نسبت به موضوع قانونگذاری کند. در این تحقیق، برای شناسایی تجربه کشور آمریکا به عنوان بزرگترین قدرت نظامی دنیا و واکاوی ایرادات موجود در قوانین ایران، به بررسی قواعد و مقررات اختراعات نظامی، از طریق مراجعه به حقوق اختراعات وصنایع نظامی این دو کشور میپردازیم. در اغلب کشورهای جهان با محوریت آمریکا، به دلیل اهمیت اختراع نظامی و رقابت تسلیحاتی، ضمن حفظ اختراع به صورت محرمانه، با تعلیق روند ثبت اظهارنامه به مالک، گواهینامه اختراع اعطاء نمیشود. با وجود این، در ایران به مانند ترکیه و چین، اختراع نظامی ثبت و به مالک گواهینامه تعلق میگیرد؛ اگرچه کلیه مراحل ثبت محرمانه است. در کشور آمریکابا تعلیق فرآیند ثبت اختراع، مخترع از حقوقی همچون حق بهرهبرداری آزاد و افشاء محروم و در صورت نقض حقوق دفاعی کشور، با ضمانت اجراهای سنگین کیفری، مدنی، تامینی و اداری مواجه می شود. در مقابل، دولت جهت حفظ انگیزه نوآوری در مخترع، حقوقی چون غرامت بهره برداری اجباری و خسارت تعلیق بهرهبرداری را به مالک حق اعطاء کرده است. با تحقیق حاضر، ضرورت تصویب یک مقرره ویژه در مورد اختراعات نظامی که در آن مرجع ثبت اختراع، نحوه ارزیابی و تشریفات ثبت اظهارنامه داخلی و خارجی، محدودیت و ضمانت اجرای نقض حقوق دفاعی و در نهایت نحوه جبران خسارات مالک مورد پیشبینی قرار گرفته باشد، ملموستر خواهد شد.
خلاصه ماشینی:
دانشیار حقوق مالکیت فکری، دانشکده حقوق ، دانشگاه تربیت مدرس ، تهران ، ایران دریافت : ٠٩/٠٣/ ١٣٩٧ پذیرش : ١٢/٠٧/ ١٣٩٧ چکیده در ایران ، مقررات ویژه ای برای ثبت اختراعات نظامی وجود ندارد و فقط آئین نامه ای در این خصوص به تصویب رسیده است که با توجه به ماهیت خود نمیتواند با نادیده انگاشتن قانون ثبت اختراعات ، نسبت به موضوع قانونگذاری کند.
به موجب بند ٢و ٣ ماده ١٨١ قانون محرمانگی، اختراعاتی که دولت حق مالکیت در آنها ندارد، هر گاه انتشار یا افشاء آن از طریق اعطاء گواهینامه به تشخیص رئیس اداره ثبت اختراع مخل امنیت ملی باشد، موظف است اظهارنامه ای را که چنین اختراعی در آن افشاء شده جهت بازبینی در اختیار کمیسیون انرژی اتمی، وزارت دفاع و بالاترین مقام هر نهاد دفاعی دیگری قرار دهد.
به موجب ماده ١٨٦ قانون مذکور، در صورتی که نسبت به اختراع دستور محرمانگی صادر یا ارائه گواهینامه معلق شده است و لازم بوده بر همین اساس ، اختراع محرمانه حفظ گردد، اگر دارنده حق یا نماینده وی به طور عمدی اختراع یا اطلاعات متعلق به آن را افشاء یا منتشر کرده و یا موجب افشاء و انتشار آن شود و یا بدون مجوز اظهارنامه خود را در کشوری خارجی ثبت کند یا منجر به ثبت آن شود، به حداکثر ٢ سال زندان و ده هزار دلار جزای نقدی یا هر دو مجازات محکوم میشود.
Anonymous, “Foreign Filing Licensing and Patent Application Publication: A Risk to National Economic Security?
T. O), “Foreign Filing Licensing and Patent Application Publication: A Risk to National Economic Security?