چکیده:
در شکوفایی علمی در تمدن اسلامی، ملل، مکاتب و شخصیتهای مختلف تاثیرگذار بودند. از جمله مکتب علمی کوفه و اندیشمندان آن که با توجه به ساختار جمعیتی ایرانی ـ عربی (یمنی ـ نزاری) و حضور حضرت علی(ع) و امام صادق(ع) در این شهر موجب تحرک علمی و پیدایش و شکوفایی علوم مختلف گردید.
در مقالهی حاضر با استفاده از روش کتابخانهای به پیدایش مکتب علمی کوفه و نقش دانشمندان آن در تمدن اسلامی از ورود امام علی (ع) تا تاسیس حوزه علمی بغداد پرداخته شده و نتیجهی حاصله آن است که آغاز تدوین در علومی مانند تفسیر، کلام، فقه مربوط به کوفه و حوزهی علمی آن است و در مدون کردن سایر علوم و انتشار و شکوفایی آن نیز نقش بسزایی داشت. میراث کوفه بعدها به سایر حوزههای علمی ا
ز جمله بغداد انتقال یافت.
خلاصه ماشینی:
در مقاله ی حاضر با استفاده از روش کتابخانه ای به پیدایش مکتب علمی کوفه و نقش دانشمندان آن در تمدن اسلامی از ورود امام علی (ع) تا تاسیس حوزه علمی بغداد پرداخته شده و نتیجه ی حاصله آن است که آغاز تدوین در علومی مانند تفسیر، کلام، فقه مربوط به کوفه و حوزهی علمی آن است و در مدون کردن سایر علوم و انتشار و شکوفایی آن نیز نقش بسزایی داشت .
علاوهبر تکنگاری در مورد قبیله ی خاص، تدوین تاریخ در موضوعات دیگر نیز در مکتب کوفه وجود داشت از جمله : آثار جابربن یزید جعفی : شامل کتاب الجمل ـ کتاب الصفین ، کتاب النهروان(شیخ طوسی ، ٤٥- نجاشی ،١٢٨) ابو عمروبن عامربن شراحیل : در موضوع شوری (الشوری) کتاب نگاشته است .
بنابراین از یک طرف برخورد فکری مسلمانان عرب با تازه مسلمان غیر عرب و از طرف دیگر اختلافات عقیدتی بین مسلمانان در مسائل مختلف منجر به پیدایش علم کلام در کوفه گردید،به طوری که در سایر مکاتب کلامی از جمله بغداد تاثیر زیادی داشت تا آن جا که می توان گفت مکتب کلامی بغداد محصول مکتب کوفه است چون با مهاجرت عده ای از شیعیان به بغداد برخی از محلات این شهر رنگ شیعی به خود گرفت و زمینه گسترش فقه وحدیث و به ویژه کلام شیعی مساعد گشت به طوری که از دوران امام هفتم (ع) به بعد شهر بغداد فقها ، محدثان و متکلمان نام آوری به خود دید و در طبقه یاران ائمه (ع) می توان از تعدادی چون سعید بن جناح ،محمد بن ابی عمیر ، یونس بن عبدالرحمان و هشام بن حکم و ...