چکیده:
در میان ادیان خاورمیانه، یهودیت شریعتی شدیدتر و کمانعطافتر دارد که در مفهوم «اطاعت» خلاصه میشود. اطاعت در یهودیت دو بعد قومی و فردی دارد؛ یعنی رابطهای میان یهوه و قوم برقرار است که براساس آن، اطاعتی از قوم خواسته میشود که همهجانبه و کامل تلقی میشود؛ البته این اطاعت، علاوه بر اینکه اصالتاً و ذاتاً از یهوه و در چارچوب ده فرمان تجلی مییابد، به امر خدا به پیروی از مطاعان قوم، چون حکما، انبیا و والدین و... تسرّی مییابد. هدف این نوشتار آن است که اوّلاً، با تأکید بر شدّت شریعت یهود، به تبیین اهمیت اطاعت و زوایای آن بپردازد؛ ثانیاً، از رهگذر واکاوی عهد عتیق، بهعنوان سند اساسی یهودیت، تلقی منصفانهای از مفهوم مهابت یهوه و اطاعتخواهی حداکثری او از قوم به دست دهد؛ میتوان گفت براساس آموزههای عهد عتیق، اطاعتخواهی یهوه از قوم یهود که عمدتاً پاداشهایی این جهانی درپیدارد، چنان شدید و انعطافناپذیر است که سرپیچی از آن عواقبی سخت و گاه درازدامن در طیّ تاریخ به دنبال میآورد که مهمترین آنها عدم استقلال قومی و محرومیت از نیل به سرزمین موعود و نیز مخدوششدن یا حتی بطلان برگزیدگی ایشان است.
خلاصه ماشینی:
اینک به منظور تبیین این اطاعت همه جانبه و با لحاظ اهمیت ده فرمان و ازآن جا که این فرمان ها درحقیقت سند اطاعت قوم یهود از یهوه و شالودة عهد یهوه با قوم بنیاسرائیل تلقی میشوند، آن ها را در نگاهی گذرا مطالعه و تحلیل میکنیم : در نخستین فرمان ، یهوه خود را با نام «خداوند» معرفی میکند و مهم ترین خصوصیت این خداوند، نقشی است که در تاریخ یهودیت دارد؛ زیرا او خود را به عنوان پروردگاری که قوم را از سرزمین مصر و سرزمین بردگی خارج کرد، معرفی میکند؛ بنابراین ، آغاز این فرمان های ده گانه از ویژگی مهمی برخوردار است که احساس رابطۀ خاص با خدا را که به سود بنیاسرائیل در تاریخ وجود دارد، تبیین کرده است و احساس نفرت از بیگانگان را 2 برمیانگیزد.
دربارة اهمیت روز سبت باید گفت در یهودیت ، پیش از آن که مکان قداست یابد، زمان مقدس میشود؛ چراکه معبد به عنوان مکان مقدس رسمی قوم یهود، در حدود چهار قرن بعد از موسی(ع ) و در زمان سلیمان (ع ) بنا میشود و خیمۀ عهد که در زمان موسی و دورة آوارگی و سرگردانی یهود در صحرای سینا گاه برپا میشد، هنوز مکان مقدس رسمی ثابت و دایمی به شمارنمیآمد و فقط به خود حضرت موسی و در مواقع گفتگوی او با خدا اختصاص داشت ، حال آن که تقدیس روز سبت یکی از فرمان های اساسی یهوه است که از همان آغاز اهمیت یافت .