چکیده:
دروازه شهر یکی از اصلی ترین اجزاء ساختار فضایی و کالبدی شهر است که از کارکردها و عملکردهای ویژهای برخوردار میباشد. دروازه شهر حد واسط و مفصل ارتباط دهنده محیط پیرامونی شهر و محیط انسان ساخت داخلی آن است که به حالت یک عرصه میباشد و به عنوان یک فضای شهری روابط و مناسبات مختلف فضایی و کارکردی-عملکردی در آن جاری است. هر یک از فضاهای شهری با دارا بودن کیفیتهای منحصربهفرد، مطالعه آنها از نظر ابعاد مبانی علمی و اجرایی در شهرسازی، دارای اهمیت قابل ملاحظهای میباشد. کیفیتهای محیطی دروازه شهر عناصر و اجزاء گوناگونی را در بر میگیرند و روابط متقابلی میان آنها بر قرار است و به صورت مستقیم قابل اندازه گیری نیستند. بر هم کنش عناصر مذکور، ماهیت پیچیده کیفیتهای محیطی دروازه شهر را نشان میدهد. این مقاله به لحاظ هدف از نوع بنیادی میباشد و رویکرد روششناسی آن بر مبنای رویکرد آمیخته (کمی-کیفی) است که به تبیین کیفیتهای محیطی در فضای دروازه شهر و تعیین میزان اهمیت و اولویتبندی آنها میپردازد. براساس نتایج بدست آمده مشخص شد که با فاصله اطمینان 99 درصد میتوان گفت که استفاده از اصطلاح ورودی شهر به لحاظ مفهومی درست نیست و لازم است در مطالعات شهرسازی از اصطلاح دروازه شهر استفاده شود. در این مقاله براساس مبانی علمی موضوع مورد مطالعه، برای سنجش نمایانگرهای کیفیتهای محیطی در دروازه شهر عنصر، هنجار و سنجههای تخصصی تعریف شده است و نتایج بدست آمده از تبیین و تعیین اهمیت و اولویتبندی نمایانگرهای کیفیتهای محیطی در فرایند مطالعات و ساماندهی دروازه شهر به ترتیب شامل 1- زیست بوم، 2- کارکردی، 3- زمان، 4- ادراکی، 5- اجتماعی، 6- منظر، 7- مدیریت، 8- فضایی، 9- ریخت شناسی و 10- یگانهتنی میباشد.
خلاصه ماشینی:
سنجش کیفیتهای محیطی در دروازه شهر و اولویتبندی آنها با استفاده از فرآیند تحلیل شبکهای Assessing Environmental Qualities in City Gateway and their Prioritization by Means of Analysis Network Process {مراجعه شود به فایل جدول الحاقی} تاریخ ارسال: 19/02/1396 تاریخ بازنگری: 13/06/1396 تاریخ پذیرش: 10/09/1396 تاریخ انتشار: 03/03/1398 چکیده دروازه شهر یکی از اصلی ترین اجزاء ساختار فضایی و کالبدی شهر است که از کارکردها و عملکردهای ویژهای برخوردار میباشد.
این مقاله که به لحاظ هدف از نوع بنیادی میباشد با روش تحلیل محتوای علمی موضوع، انجام شده و به تبیین و سنجش کیفیتهای محیطی، در فضای دروازه ورودی و خروجی شهر، و اولویتبندی آنها با استفاده از مدل فرایند تحلیل شبکهای پرداخته است.
در این مقاله براساس مبانی علمی موضوع مورد مطالعه، برای سنجش نمایانگرهای کیفیتهای محیطی در دروازه شهر عنصر، هنجار و سنجههای تخصصی تعریف شده است و نتایج بدست آمده از تعیین اهمیت و اولویتبندی نمایانگرهای کیفیتهای محیطی در فرایند ساماندهی دروازه شهر به ترتیب شامل: 1- زیست بوم.
و در نهایت برای رتبهبندی و بیان میزان اهمیت کیفیتهای محیطی در سنجش و ساماندهی دروازه شهر، از فرآیند تحلیل شبکهای استفاده شده که در این فرآیند نمایانگرهای کیفیتهای محیطی به عنوان خوشههای تحلیل و هنجارهای عناصر نمایانگرها نیز برای زیر خوشهها تعریف شده است.
پانتر و کارمونا9 در کتاب بعد طراحی برنامهریزی شهری برای سنجش کیفیتهای محیطی شش نوع کیفیت کالبدی پایداری زیستمحیطی، عرصه همگانی، منظر شهری، فرم شهر و کیفیت فرم ساختمان را براساس کسب بالاترین درصد در ارزیابی طرحهای مورد بررسی، بیان نموده است (Punter & Carmona, 1997).